Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

439 TBB Dergisi 2021 (155) Fatma ESENYEL HANAZ 8. Kişisel Verilerin İlgili Kişinin Açık Rızası İle İşlenmesi (m.5/1) Kişisel verilerin işlenmesi, kişinin temel hak ve özgürlüklerine müdahale niteliğinde olduğundan, kural kişisel verilerin işlenmesi- nin yasak olmasıdır. Kişinin kendine ait bilgilerin geleceğini belirle- me hakkının bir yansıması olarak, kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası temelinde işlenebileceği öngörülmüştür. 68 Kanunda öngörülmüş ve kişisel veri işlenmesini hukuka uygun hale getiren diğer sebepler- den birinin mevcut olduğu hallerde, ilgili kişinin onayı gerekmeksizin işleme yapılması mümkün iken, bu sebeplerden birinin bulunmadığı hallerde, ancak ilgili kişinin açık rızasının alınmış olması durumunda, işleme hukuka uygun kabul edilecektir. Kişisel verilerin işlenmesini hukuka uygun hale getiren diğer yasal sebeplerin sınırlı sayıda olması, açık rıza temelinde işlemeyi daha da önemli hale getirmektedir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin yasal düzenlemeler, temel hakların korunmasını amaçladığından, ilgili kişinin kişisel verileri üzerindeki kontrolü esastır. 69 Açık rıza temelinde işleme yapılmazdan evvel ilgili kişinin rızasının açıklanmış olması 70 ve veri sorumlusunun işleme faaliyetini, ilgili kişinin verilerin işleme amacına göre izin ver- diği sınırlar ve kapsam içinde kalarak sürdürmesi gerekmektedir. 71 6698 sayılı Kanun hem genel hem özel nitelikli verilerin işlenme şartları bakımından açık rıza verilmesini aramakta (m.5/1, 6/2), ve- rilerin açık rıza temelinde, yurt içi veya yurt dışına aktarılabileceğini öngörmektedir (m.8/1, 9/1). Kişisel Verileri Koruma Kurulu her iki tür kişisel verinin işlenmesinde verilecek açık rızanın nitelikleri bakı- mından bir ayırım yapmamaktadır. 72 68 Küzeci, s.231, dn. 146’da anılan Bergkamp, Dhont. 69 Article 29 Working Party Guidelines on consent under Regulation 2016/679, s.8. 70 Çekin, s.88. 71 https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/2037/Acik-Riza-Alirken-Dikkat-Edilecek-Hu- suslar 72 Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun ayrım yapmadan her türlü kişisel veri için aranan “açık rıza”nın aynı nitelikleri taşıması gerektiği yönündeki görüşünün hu- kuken uygun olmadığı, özel nitelikli verilerin işlenmesinde alınan açık rızanın daha sıkı koşullara bağlanmış olup zımni olarak verilmesi mümkün olmayan rıza- yı ifade ettiği, pasif davranışla açık rızanın verilmesinin mümkün olmadığı, genel nitelikli verilerin işlenmesinde 6698 sayılı Kanun’un 5. maddesi ile öngörülmüş açık rızanın alınmasında ise rızanın tereddüde yer bırakmayacak açıklıkta olması şartıyla zımnen verilmesi durumunda da geçerli olduğu yönünde bkz. Cihan Avcı Braun, “Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 2008, Cilt: XV, Sayı: 1, s.26, 30.