Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

458 Çevrimiçi Eğitimde Üniversite Öğrencilerinin Kişisel Verilerinin İşlenmesinin Hukuki Sebepleri Mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde, çalışmamamızda belir- lendiği gibi, öğrencilerin ses ve görüntü verilerinin veri sorumlusunun meşru menfaati ve açık rıza hukuki sebeplerine dayanılarak işlenmesi mümkündür. Veri sorumlusunun meşru menfaati temelinde işleme yapılabilmesi, öğrencilerle üniversitelerin menfaatlerinin dengelen- mesi neticesinde ortaya çıkacak sonuca göre mümkün olabileceğinden, üniversitelerin veri güvenliğini sağlamak için teknolojik imkanlarını geliştirmesi ve öğrencilerin ses ve görüntü verilerinin işlenmesi bakı- mından hangi hallerde bu verilerin işlenmesinin zorunlu olduğunu titizlikle belirlemeleri gerekmektedir. Veri koruma politikaları oluş- turulurken, çevrimiçi eğitim sırasında işlenecek verilerle ilgili özellik arz eden ses ve görüntü verilerinin işlenmesi konusunda aydınlatma metinlerinde yeterli açıklıkta bilgilendirmeye yer verilmesi, Kanun’da öngörülmüş diğer zorunlu unsurlar yanında, özellikle, işlemenin hu- kuki sebebi, ses ve görüntü verilerinin hangi amaçlarla ve hangi otu- rumlarda işlenmesinin zorunlu olduğu; işlemenin açık rıza sebebine dayandığı hallerde hem öğrencilerin mikrofon ve kameralarını açmak zorunda olmadıkları hem de rıza vermekten kaçınan öğrencilerin hak kaybına uğramadan yararlanabilecekleri alternatif imkanların neler olduğu hususlarına açıklık kazandırılması gerekmektedir. Öğrencile- rin görüntü verilerinin işlenmesi, belirli hallerde özel yaşamın gizliliği hakkına müdahale teşkil edebileceğinden, öğrencilerin gizli kalmasını istedikleri unsurları kameranın görüş açısını dışına çıkarmaları ve ola- bildiğince sade bir arka plan kullanmaları yönünde uyarılarak yön- lendirilmeleri, diğer yandan bu görüntülere erişimin belirli kişilerle sınırlandırılması uygun olacaktır. Bir diğer önemli husus olarak, hem diğer öğrenciler hem de ilgili öğretim elemanı bakımından hak ihlali teşkil edeceğinden, öğrencilerin de ses ve görüntü verilerinin işlendiği oturumları kaydedemeyecekleri ve herhangi bir mecrada yayınlaya- mayacakları konusunda uyarılmaları gerekmektedir. Çevrimiçi eğitim sırasında öğrencilerin ses ve görüntü verilerinin veri sorumlusunun meşru menfaati veya öğrencinin açık rızası hukuki sebeplerine dayanılarak işlenmesinin çalışmamızda izah edilen sorunlu tarafları mevcuttur. Bundan sonraki süreçte de devam edeceği anlaşılan çevrimiçi eğitim uygulamaları sırasında üniversiteler tarafından öğren- cilerin ses ve görüntü verilerinin işlenmesi konusunda, gerekli kriterler ve alınması gereken önlemler belirlenerek, açık yasal dayanak oluştu- rulması kanaatimizce birçok belirsizlik ve tartışmayı sona erdirecektir.