Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

53 TBB Dergisi 2021 (155) Ömer KESKİNSOY / Semih Batur KAYA Anayasa değişikliğinin hazırlık aşamasında söz konusu olmuştur. Değişiklik aleni bir ortam ve koşulda gerçekleşmemiştir. Anayasanın kimler tarafından ve ne şekilde hazırlandığı dahi bilinememektedir. Başta ifade ve örgütlenme özgürlüğü olmak üzere, katılımcılığı esas alacak tüm özgürlüklerin “askıda” olduğu bir ortamda Anayasa deği- şikliği gerçekleşmiştir. Tüm bunlar Anayasa değişikliğinin demokra- tik meşruluğunu gölgelemiştir. Yöntemdeki bu meşruluk noksanlığı içeriğe de yansımıştır. Ger- çek anlamda bir anayasa insan onurunu korumayı ve geliştirmeyi he- defler. Bu bakımdan iktidar parçalanır ve iktidarlar arasında denge- denetim sağlanır. Ancak 2017 Anayasa değişikliği tüm bu ilkeleri bir tarafa bırakmıştır. Çünkü Anayasa değişikliği, temel hak ve özgürlük- ler üzerinde otoriteyi ağırlaştırmıştır. 2 Buradaki otoriter yan, yürütme erkine tanınan olağanüstü üstünlük ve Cumhurbaşkanına tanınan yet- kilerden rahatlıkla okunabilmektedir. 3 Gerçekten de yürütme yasama karşısında hiç olmadığı kadar üstün konuma geçmiş, 4 yargının bağım- sızlığı 5 önemli ölçüde zedelenmiştir. Tüm bunlar göz önüne alınarak 2017 Anayasa değişikliğinin mahiyeti itibarıyla bir kurucu iktidar tekniği olduğu kanaatindeyiz. Dolayısıyla bu Anayasa değişikliğini anayasa ihdasında demokratik kurucu iktidar bakımından irdelemek gerekir. Bu doğrultuda aşağı- da evvela kavramsal çerçeve sunulmuş; burada anayasacılık açısın- dan kurucu iktidarın oluşumu, konsepti ve meşruluğu ele alınmıştır. Ardından 2017 Anayasa değişikliğinin özellikleri ve kurucu niteliği mahiyeti itibariyle tartışılmıştır. Son olarak değerlendirme ve öneriler sunulmuştur. 2 Sevtap Yokuş, “1982 Anayasası’nda Yürütme Erkinin Ağırlığı”, Maltepe Üniversi- tesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Ayferi Göze’ye Armağan), Maltepe Üniversi- tesi Yayınları, 2004/1-2, İstanbul, s.239-255. 3 6771 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Ka- nun” Kabul Tarihi: 1.01.2017, R.G: 11 Şubat 2017, Sayı: 29976. 4 Bülent Yücel, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Hakkında Bir Siyasal Nitele- me: ‘Yasamasızlaştırma’ Sürecinin Son Halkası”, Kamu Hukukçuları Platformu, http://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/bylent_yycel.pdf, erişim 14.09.2020. 5 Tolga Şirin, “2017 Anayasa Değişikliğinin Yargı Bağımsızlığı Yönünden Değer- lendirilmesi”, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 6, S. 1, 2017, s. 85-116.