Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

55 TBB Dergisi 2021 (155) Ömer KESKİNSOY / Semih Batur KAYA Bununla birlikte bu bağlamda anayasal devlet ile anayasal devlet ayrımına değinelim. Bu ayrım bize anayasanın anlamını derinleştire- cektir. Buna göre hemen her devletin yönetsel şemasını düzenleyen, organların yetki ve görevlerini belirleyen hukuksal belgeleri vardır. Ancak bu devletlerin bazıları sadece anayasal devlet niteliğini haizdir. 7 Çünkü anayasacılık anlamında anayasa, iktidar haritasını çizmenin yanında özellikle temel hak ve özgürlükler ekseninde belirli garanti- ler –bunları sayarak tüketmeye gerek yoktur- içerdiği ölçüde anaya- sal niteliği haiz olur. Aksi halde “gerçek” anlamda bir anayasadan söz edilemez; bunun dışındaki anayasalara Sartori “nominal anayasa” ya da “sahte anayasa” demektedir. 8 Demek ki anayasacılığın asli fonksiyonlarını ifa eden bir anayasa ancak gerçek anlamda bir anayasa olabilmektedir. Yani siyasal ikti- darı sınırlandırma hedefi taşımayan bir anayasa anayasacılık ile bağ- daşmaz. Bu açıdan Tushnet’in “otoriter anayasacılık” “authoritarian constitutionalism” 9 kavramı üzerinde duralım. Singapur örneğinde nominal anayasaya, yani görünüşte anayasal devletin unsurları yer almakla birlikte otoriter anlayışın hakim olduğu yapı bozumuna uğra- mış anayasa biçimine değinelim. Buna göre a. Yarışmacı ve serbest seçimleri düzenleyen demokratik kurumlar vardır; ancak bunlar dominant parti iktidarınca manipüle edilebil- mektedir. 10 b. Rejimde muhalif unsurlar ve örgütler belirebilmektedir; ancak bunlar vergi denetimi ile sindirilmekte ve fiilen kamu hizmetine erişimden soyutlanmaktadır. 11 c. İfade özgürlüğü söz konusu değildir; çünkü pek çok yasal düzen- leme ile ifade özgürlüğü müdahaleye maruz kalmaktadır. 12 7 Giovanni Sartori, “Consitutionalism: A Preliminary Discussion”, The American Po- litical Science Review, C. 56, S. 4, 1962, s. 856. 8 Sartori, a.g.e., s. 861. 9 Mark Tushnet, “Authoritarian Constitutionalism”, Cornell Law Review , C. 100, S. 2, 2015, s. 391-461. 10 Tushnet, a.g.e., s. 414. 11 Tushnet, a.g.e., s. 401-402 12 Tushnet, a.g.e.,, s. 401.