Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

56 2017 Anayasa Değişikliğinin Demokratik Nitelik Sorunu d. Normalde kamu düzeni ve demokratik düzenin istikrarını hedef- leyen ve bu amaçla meşru kabul gören “nefret söylemi yasağı” gibi hassas konular iktidarın lehine kullanılmaktadır. 13 e. Medya organlarına gerek yöneticilerin atanmasında gerek politi- kalarının belirlenmesinde müdahale olmaktadır. 14 f. İnternet kısıtlamaları olmaktadır. 15 g. Sosyal hayata yasak ve yaptırımlarla müdahale edilmektedir. 16 Görüldüğü gibi otoriter anayasacılıkta her ne kadar anayasal kurgu anayasal devlet yapılanmasına işaret etse de bunlar siyasal ve sosyal yaşam rejiminde sözde kalmaktadır. Çünkü yaşam rejiminde siyasal iktidarın hegemonik kurgusu, yani baskın görüşü işleyiş gös- termektedir. Üstelik bu hegemonik iktidar yapılanması her ne kadar görünüşte değişime uğrama potansiyelini barındırsa da fiilen bu dö- nüşümü başarabilmek pek de mümkün değildir. Burada da tıpkı sah- te anayasada olduğu gibi yazılı anayasa ile gerçekte yaşanan anayasa arasındaki fark 17 ortaya çıkmaktadır. 18 Buraya kadar gerçek bir anayasanın anlamını ortaya koymaya çalış- tık. Bu bahsi kapatmadan önce hukuk dışı müdahalelere başvurmadan, hukuksal yolla iktidarın kendi sınırlarını tayinine, yani Landau’nun deyimiyle “suiistimalci anayasacılık” (abusive constitutionalism) 19 kavramına değinelim. Buna göre suiistimalci anayasacılık, anayasa de- ğişikliği ya da yeni anayasa ihdasında ortaya çıkan yeni anayasal dü- zenin, daha öncekine göre daha az demokratik niteliğe bürünmesidir. 13 Tushnet, a.g.e., s. 401. 14 Tushnet, a.g.e., s. 407-408. 15 Tushnet, a.g.e., s. 408. 16 Tushnet, a.g.e., s. 394. 17 Sartori, a.g.e., s. 862. 18 Çünkü yaşam pratiğine dökülen anayasa metinsel anayasal kurgudan farklılık arz etmektedir. Schepple, Mary Shelley’in ünlü roman karakteri Dr. Frankenstein ile bu doğrultuda bir analoji kurmaktadır. Buna göre anayasal devlet kurumlarını barındırmasına rağmen anayasalar, siyasal iktidarlar tarafından -kimi zaman da anayasal sistemin ihtiva ettiği hükümlerden yola çıkılarak- tamamıyla başkalaş- tırılması ve bir “canavara” dönüşmesi söz konusu olabilmektedir. Bu doğrultuda ve örnekler için bkz. Kim Lane Sceheppele, “The Rule of Law and the Frankensta- te: Why Governance Checklists Do Not Work”, Governance: An International Jour- nal of Policy, Administration and Institutions, C. 26, S. 4, 2013, s. 559-562. 19 David Landau, “Abusive Constitutionalism”, University of California Davis Law Re- view , C. 47, S. 1, 2013, 189-260, s. 195.