Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

64 2017 Anayasa Değişikliğinin Demokratik Nitelik Sorunu sisteminin bazı özellikleri de yerleştirilmiştir. 45 Gerçekten de burada “gensoru” kurumu kaldırılmıştır; TBMM’nin denetim araçlarından yazılı soru, genel görüşme ve meclis araştırması halen varlığını sür- dürmektedir, fakat bunlarla etkin bir denetim gerçekleştirme olanağı ortadan kaldırılmıştır. Soruşturma/Meclis soruşturması ise anayasal dayanaklı bir şekilde yüksek nitelikli çoğunluklar gerektirdiğinden iş- levselliğini yitirmiş vaziyettedir. 46 Bununla birlikte başkanlık sisteminde erkler, gerek organik ge- rek fonksiyonel açıdan birbirinden ayrı tutulmaktadır ve bunlar bir- birinden türemezler, birbirlerinin görevlerine son verici araçlarla do- natılmazlar. Ancak 2017 Anayasa Değişikliği sonucu 116. madde ile Cumhurbaşkanına, gerektiğinde TBMM seçimlerini yenileme kararı alabilme yetkisi verilmektedir. Başkanlık sistemini sert erkler ayrılığı haline getiren özellik, yasama ve yürütme organlarının birbirlerinin varlığına bağlı olmamaları olduğundan, henüz anayasal görev süresi- ni tamamlamadan yürütme organı tarafından yasama organının göre- vinin sona erdirilmesi olan seçimlerin yenilenmesi ile başkanlık siste- minin bağdaşması olanaksızdır. 47 Keza 2017 Anayasa Değişikliği ile ihdas edilen anayasal kurguda, tabiri yerindeyse yeni sistemin “alamet-i farikası” olan 48 Cumhurbaş- kanlığı Kararnamesi kurumuna yer verilmiştir. 2017 değişikliğinden önce mevcut olan kanun hükmünde kararnamelerden farklı olarak Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin yetki kanununa ihtiyaçları söz konusu değildir ve bunlardan olağan dönem CBK’lerinin TBMM tara- fından onaylanması da gerekmemektedir. Bu nedenle yürütmenin asli düzenleme alanı genişletilmiş olmaktadır. 49 Cumhurbaşkanınca, Cum- hurbaşkanlığı Kararnamesi ile yürütme alanına ilişkin neredeyse her hususta düzenleme yapılabilmesi ve kanunların açıkça düzenlemediği 45 Ömer Anayurt ve Ahmet Ekinci, “Tek Başlı Yürütme Esasına Dayalı Hükümet Sistemlerinde Başkan Yardımcılığı ve 2017 Anayasa Değişikliği İle Getirilen Sis- temde Cumhurbaşkanı Yardımcılığı Kurumu Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Prof. Dr. Zafer Gören Armağanı, Ankara 2017, s. 483. 46 Ergun Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara 2017, s. 328. 47 Zafer Gören, “Erkler Ayrılığı İlkesi ve 2017 Anayasa Değişikliği ile Benimsenen Hükümet Sistemi”, İzmir Barosu Dergisi , Eylül 2019, 469-489, s. 485. 48 Zühtü Arslan’ın bu tabiri için bkz. https://www.anayasa.gov.tr/tr/haberler/ faaliyetler/anayasa-mahkemesi-57-kurulus-yildonumunu-kutluyor, erişim 14.09.2020. 49 Özbudun, a.g.e., s. 329.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1