Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

65 TBB Dergisi 2021 (155) Ömer KESKİNSOY / Semih Batur KAYA pek çok konuda bu kararnamelerin çıkartılabilmesi olanaklıdır. Ola- ğanüstü dönemlerde olağanüstü halin gerektirdiği her konuda karar- name çıkarılabilmektedir. Bu suretle kararnamelerle belirli alanlarda yasama organına ihtiyaç kalmaksızın düzenlemeler yapılabilecektir. 50 Tüm bunları da göz önüne alarak 2017 Anayasa değişikliklerinin yaşamsal sonuçlarını madde madde sıralayalım: 51 a. Cumhuriyet tarihi boyunca duymaya ve görmeye alıştığımız kimi kişi, makam ve kurumlar artık tarihe karışmıştır. Bir başbakan ya da bir bakanlar kurulu artık söz konusu değildir. Onların yerine “bir kişi” görünmektedir. b. Bu “bir kişi” TBMM seçimleri ile birlikte seçilmektedir. Yani seçim zamanları birleştirilmiştir. Milletvekili için sandığa giden seçmen bu “bir kişi”yi de seçmektedir. Seçimde %50’yi geçilemezse ne ola- cak? İkinci tur yapılacak ve TBMM seçildikten ve meclis çoğunlu- ğu belli olduktan iki hafta sonra, yurttaş bu kez Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turu için sandığa gidecektir. c. Parlamenter sistem terk edildiği için artık TBMM bakanları denet- leyememektedir. Bir tür sorumlulukları söz konusu, ancak geç- mişteki gibi değil. Başkan yardımcıları ve bakanların sorumluluğu “bir kişi”ye karşı olmaktadır. Eğer haklarında bir suç işledikleri iddiası varsa soruşturma açılması, TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önerge ile mümkün olmaktadır. d. Bir kişi, kabul edilen yasaları “geri gönderme” yetkisine sahiptir ancak söz konusu bu geri gönderme, “veto” yetkisine yaklaşmış- tır. Oysa bugüne dek yalnızca geri gönderme yetkisine sahipti. Artık “bir kişi”nin geri gönderdiği yasanın TBMM’den geçmesi, geçmiştekinden farklı olarak ancak “üye tamsayısının salt çoğun- luğu” ile mümkündür. e. Parlamenter sistem terk edildiği için, TBMM’nin yürütme organı- nı denetlemesi, örneğin, artık bir bakanlar kurulu olmadığı için “gensoru” verilmesi mümkün değildir. Çünkü hem bakanlar hem de o bir kişinin yardımcıları TBMM’ye değil, o bir kişiye karşı so- 50 Gören, a.g.e., s. 486. 51 Murat Sevinç, Türkiye’nin Anayasa İmtihanı, İletişim Yayınları, İstanbul 2017, s. 114-119.