Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

EKOLOJİK KRİZİN YENİDEN ÜRETİMİNDE HUKUK * LAW IN REPRODUCTION OF THE ECOLOGICAL CRISIS Mahmut Fevzi ÖZLÜER ** Özet: Tarihsel ve biyolojik bir tür olarak insanın, toplumsal me- tabolizmasının yarılmasına bağlı olarak ortaya çıkan ekolojik krizle, insanın normatif kuruluşu arasındaki ilişki bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Normatif kuruluş, hukukun tarihsel biçimlenişine bağlı kalınarak, kapitalist toplumsal ilişkiler içinde incelenecektir. Bu çalışmada, emek ve doğa sömürüsünün biçimlendiği piyasa toplu- mu ilişkileri bağlamında ve özel mülkiyet hukuku temelinde ekolojik krizin nasıl bir hukuki formla yeniden üretildiği sorusuna yanıt aran- maktadır. İnsanın toplumsal yarılmasını, yabancılaştıran türcülük ve antroposen siyaseti kavramları temelinde eleştiriye tabi tutarak, türü temsil etme gücünü ele geçiren sermayedarların hem emekçi- leri hem de türün krizini nasıl ürettikleri ana soru etrafında, huku- kun zamana ve mekâna el koymasının ekolojik krizi yeniden üretti- ği önermesi geliştirilecektir. Emekçilerin tarihsel olarak elde ettiği haklardan kopartılması hem doğanın hem de emeğin sermayedarlar tarafından mülk edinilmesi, “hakların çitlenmesi” kavramı ekseninde ortaya konulacak ve ekolojik kriz, tarihsel açıdan emekçilerin siyasal yetilerinden kopartılması ve piyasa toplumu alanına sıkıştırılması ola- rak izah edilecektir. Anahtar Kelimeler: Yabancılaşmış Türcülük, Antroposen Siya- seti, Hakların Çitlenmesi, Müşterekler, Tarihsel Haklar Abstract: As a historical and biological species, the relationship between the ecological crisis that arises due to the disruption of the social metabolism of man and the normative establishment of man constitutes the subject of this study. The normative establishment will be examined in capitalist so- cial relations, adhering to the historical forming of law. In this study, an answer to the question of how the ecological crisis is reproduced in a legal form is sought in the context of market * Bu makale, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kent ve Çevre Anabi- lim Dalında yazılan, “Çevrenin Korunmasında İdari Yargının Rolü” adlı doktora tezinden üretilmiştir. ** Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kent ve Çevre Anabilim Dalı Dok- tora Öğrencisi, Avukat, [email protected], ORCID: 0000-0002-2779-1303, Makalenin Gönderim Tarihi: 01.06.2021, Kabul Tarihi: 01.07.2021