Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

5 TBB Dergisi 2021 (156) Uğur KOÇ kanunları Anayasa’nın 89’uncu maddesine göre tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye tekrar gönderebilmesidir. Aynı maddenin 3’üncü fıkrasında ise TBMM’ye gelen kanun üye tamsayısının salt çoğunlu- ğuyla aynen kabul edilirse Cumhurbaşkanı değiştirilen kanunu tek- rar meclise gönderemeyeceği hükme bağlanmıştır. Bu yüzden kanun yayımlanmasında Cumhurbaşkanının “Güçleştirici Veto” yetkisi ol- duğu kabul edilmelidir. Mecliste çoğunluğa sahip parti başkanının Cumhurbaşkanı olması durumunda ise kanunun geri gönderilmesi durumunda Mecliste aynen kabul edilmesi oldukça zor bir ihtimaldir. Aynen kabul edilip resmî gazetede yayımlansa bile Cumhurbaşkanı- nın Anayasa’nın 150’nci maddesine dayanarak iptal davası açabilme yetkisi vardır. Bu yetki ile Cumhurbaşkanı Yasama organı karşısında aslında bir tür dengeleyici rolü üstlenmektedir. Anayasa’nın 161’inci maddesinde Cumhurbaşkanının bütçe ka- nun teklifini hazırlama görevi yer almaktadır. Bütçe kanununun ol- dukça özellikli ve teknik planlama gerektiren bir iş olması sebebiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı kanun taslağının hazırlanmasından so- rumludur. Cumhurbaşkanı da Bakanlıkça kendisinin onayına sunulan kanunu teklifini uygun görmesi durumunda TBMM’ye sunar. Bu çalışmada son olarak incelenecek Cumhurbaşkanının yasama üzerindeki etkisi ise Meclis çalışmalarına ara verme veya tatil esna- sında Meclisi toplantıya çağırma yetkisidir. Cumhurbaşkanı dilediği taktirde Anayasa’nın 93’üncü maddesinin 2’nci fıkrası hükmüne da- yanarak Meclisi toplantıya çağırabilir. Bu yetki de Cumhurbaşkanının TBMM üzerindeki etkisi olarak kabul edilebilir. 6 b. Cumhurbaşkanının Düzenleme Yetkisi Düzenleme yetkisi, devletin ilgili organlarının herhangi bir konuya ilişkin objektif, soyut ve genel özelliklerde “kural koyma” yetkisi an- lamına gelmektedir. 7 Söz konusu yetki ile Devlet halkının neleri yapıp neleri yapamayacağına, yasak olarak belirttiği durumların gerçekleş- tirilmesi durumunda müeyyidesinin ne olacağı dolayısıyla bireylerin özgürlük sınırlarını belirleyebilmektedir. 8 Ülkemizde uygulanan hü- 6 Söyler, Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, s. 45. 7 İlhan Özay, Günışığında Yönetim, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2004, s. 426. 8 Lokman Yeniay, Gülden Yeniay, “Türk Hukukunda Yürütme Organının Düzen-