Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

185 TBB Dergisi 2021 (156) Kumru KILIÇOĞLU YILMAZ 3.2. İŞLETME SAHİPLERİ 3.2.1. GENEL OLARAK TBK md.554 hükmüne göre: “ İşletme sahibi, ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yar- dımcılarının yetkilerini, aralarındaki hizmet, vekalet, ortaklık ve benzeri söz- leşmelerden doğan hakları saklı kalmak koşuluyla, her zaman geri alabilir.” Bu hüküm kaynak İBK md. 465’ten alınmış olup, aynı düzenleme HGB (Alman Ticaret Kanunu) 52.maddede de yer almıştır. Ticari temsil ilişkisi de her temsilde olduğu gibi, güvene dayanan bir ilişkidir. İşletme sahibinin güvene dayalı olarak kurduğu bu ilişki- de, bu güvenin ortadan kalkması halinde verdiği temsil yetkisini her zaman geri alabilme hakkına sahip olmasını gerektirir. Buna göre TBK md.554 işletme sahibini yani taciri koruma amacını taşımaktadır 22 . Adi ortaklıkta temsil yetkisinin geri alınmasına gelince, TBK md.624 f.I hükmüne göre; “Ortakların kararları, bütün ortakların oybir- liğiyle alınır.” Bu madde adi ortaklıkta, yukarıda ele almış olduğumuz mirasçı- lar arasında olduğu gibi, ortaklığa dahil malların yönetimi ve üzerine hukuksal işlemlerin yapılması konusunda, oybirliği ilkesini kabul et- miştir. Buna göre, adi ortaklığa temsilci tayin edilmesi oybirliğini ge- rektirir. Temsilci atanması oybirliğini gerektirdiğine göre, bu yetkinin geri alınması da aynı kurala tabidir. 3.2.2. TİCARET ORTAKLIKLARINDA 3.2.2.1. KOLLEKTİF ORTAKLIKLARDA TTK md.235 f.I haklı sebeplerin varlığı halinde kollektif şirketi temsile yetkili kişinin temsil yetkisinin bir ortağın başvurusu üzeri- ne mahkemece kaldırılmasını hükme bağlamıştır. Aynı maddenin II. fıkrası ise şu şekildedir; “Ticari mümessil, temsil yetkisini haiz ortakların tümü tarafından üçüncü kişilere karşı geçerli olacak şekilde görevden alına- bilir.” 22 Şener, s.395