Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

7 TBB Dergisi 2021 (156) Uğur KOÇ leyici işlem yapma yetkisini Bakanlar Kuruluna belirli sınırlar dahilin- de verebilmekte ve idare tarafından yapılacak en üst düzenleyici işlem olarak KHK’lar çıkarılabilmekteydi. Sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile siyasi hak- lar ve ödevler KHK’larla düzenlenememekle birlikte Bakanlar Kuru- luna yetki veren kanunda, çıkarılacak KHK’nın, amacını, kapsamını, ilkelerini, kullanma süresini ve süresi içinde birden fazla kararname çıkarılıp çıkarılamayacağı gösterilmekteydi. KHK’lara ilişkin 2011 yılında önemli bir dönüm noktası olmuş, Anayasa Mahkemesi öncesinde “ Yetki yasalarının her konuda KHK’larla düzenlemelere gidilmesi, “önemli, zorunlu ve ivedi durumlar” dışında bu yetkinin verilmesi yasama yetkisinin devri anlamına gelir. Böylece yasama, yürütme ve yargı erki arasındaki denge bozularak yürütme, yasama organına karşı üstün duruma gelir ” 12 içtihadını “ KHK’ların çıkarılabilmesi için acil, ivedi, önemli ve zorunlu bir durumun olması gerektiğine dair Anayasa’da herhangi bir düzenleme yer almamaktadır ” gerekçeli içtihada çevirmiştir. 13 Böylece KHK ile yürütme organına kanun gücünde geniş kapsamlı kural koyma yetkisi tanınmış, yürütmenin güçlendirilmesi yönünde önemli bir adım atılmıştır. Fakat yine de daha güçlü yürütme arayışı sonlanmamıştır. Daha güçlü yürütme organı için sistem değişikliğinin zaruri olduğu düşüncesi ve tartışmaları giderek yoğun bir şekilde art- mış kamuoyunun gündeminde tutulmaya devam edilmiştir. Nitekim ilk defa Ak Parti’nin 2012 yılındaki anayasa önerisinde ortaya çıkmış- tır. 14 ii. Cumhurbaşkanının Kararname Çıkarma Yetkisi Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Cumhurbaşkanının yürütme yetkisine ilişkin konularda ve özellikle “üst kademe kamu yöneticileri- nin atanmalarına ilişkin usul ve esas” (m.104/9), “bakanlıkların kurul- ması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması” (m.106/11), “Devlet Denetleme Kuru- lunun işleyişi, üyelerinin görev süresi ve diğer özlük işleri” (m.108/4) 12 Anayasa Mahkemesi E.2001/9, K.2001/56 sayılı ve 20/3/2001 tarihli karar. Anayasa Mahkemesi E.2000/45, K.2000/27 sayılı ve 14/4/2000 tarihli karar. 13 Anayasa Mahkemesi E.2011/60, K.2011/147 sayılı ve 27/10/2011 tarihli karar. 14 Barın, Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi ve Anayasallık Dene- timi, s. 14.