Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

8 ABD ve Türkiye’de Başkanlık Sisteminde Devlet Başkanının Düzenleme Yetkisi ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinin teşkilatı ve görevleri” (m.118/6) konularında Anayasa’nın 104’üncü maddesinin 17’nci fık- rasında aldığı yetkiyle yaptığı işlemlerdir. Anayasa’da bahsedilen bu düzenlemeler genel, soyut, objektif durumlara ilişkindir ve Cumhur- başkanı bunlarla norm koyar dolayısıyla söz konusu maddeler düzen- leyici işlem niteliğindedir. 15 iii. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin ve Başkan’ın Yürütme Emirlerinin Hukuk Düzenindeki Konumu 2017 Anayasa değişiklikleriyle beraber yürütmenin Anayasa’nın 104/17 hükmünden güç alarak yasama işlemine gerek kalmaksızın düzenleme yetkisiyle donatılması idarenin düzenleyici işlemlerini konu edinen çalışma ve tartışmaların birçoğunu işlevsiz bırakmıştır. 2017 öncesi TBMM yetkisi olmadan sadece olağanüstü hâl durumla- rında karşılaşılan söz konusu işlem türü oldukça geniş bir alana ya- yılmış, yürütme yetkisine ilişkin konularda istisnai durumlar dışın- da kararnamelerle düzenleme yapma yetkisi getirilmiştir. 104’üncü maddenin 17’nci fıkrası aynen şu şekildedir: “ Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Ana- yasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı ka- rarnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır. TBMM’nin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hü- kümsüz hale gelir .” Doktrinde Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ilişkin iki husus üzerinde oldukça fazla durulmuştur. Bunlardan ilki Cumhurbaşkanlı- ğı kararnamelerinin normlar hiyerarşisindeki durumu diğeri de bu ka- rarnamelerin münhasır düzenleme alanının olup olmadığı hususudur. Kelsen’in normlar hiyerarşisine göre normların yürürlük ve ge- çerliği, kendilerinden üstteki normlar ile hiyerarşik ilişkisinden doğ- 15 Gözler, Anayasa Hukukuna Giriş, s. 300.