Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

198 Temsil Yetkisinin Geri Alınması TMK md.559’da yer alan geri alma, havale ödeyicisine verilen, alı- cıya ödemede bulunma yetkisini engelleyen bu yetki kullanılmadan onun yetkisine son veren bir irade açıklamasıdır. Bu yönüyle TBK md.42’deki temsil yetkisinin geri alınmasıyla benzerlik göstermekte- dir. Ancak temsil yetkisinin geri alınması, temsilcinin bu yetkiyi kul- lanmaya başlamasından önce değil, kullanmaya başladıktan sonraki bir aşamada da söz konusu olabilir. Havalede ise havale ödeyicisi alı- cıya ödemede bulunduktan sonra artık bu yetkinin geri alınması söz konusu olmaz. Geri alma, bağışlama sözleşmesinde de kabul edilmiştir. Eski BK 244.maddesinde “Bağışlanan malların istirdadı” kenar başlığı altında bağışlayanın bağış sözleşmesinden burada öngörülen sebeplerden bi- rinin varlığı halinde “rücu” edebileceği hükme bağlanmış idi. TBK md.295 “Bağışlamanın geri alınması” kenar başlığı altında, maddede yer alan “rücu” sözcüğü yerine kaynak İBK md.249’da oldu- ğu gibi geri alma “Wiederruf” sözcüğünü kullanmıştır. Bağışlamanın geri alınmasında, taraflar arasında kurulmuş bağış- layanın elde bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilmesi söz konusudur. Burada sözleşmeden dönmeye ya da sözleşmenin feshine benzer sonuçlar doğmaktadır. Fakat burada elden bağışlamada sözleşmenin hukuksal sonuçlarının, bağışlama sözünde ise hukuksal sonuçlar do- ğurmasının, engellenmesi söz konusudur. Bu iradenin açıklanması ile sözleşme geriye etkili olarak ortadan kaldırılmakta, ifa edilmiş edimler sebepsiz zenginleşme ile geri alınmakta, bağışlama sözünde ise edi- min ifa edilmesi engellenmektedir. 5.2. TEMSİL YETKİSİNİ GERİ ALMANIN HUKUKSAL NİTELİĞİ Temsil yetkisinin geri alınması, temsil yetkisinin verilmesi gibi tek taraflı varması gereken irade açıklaması 35 olup, temsil ilişkisini ileriye etkili olarak sona erdirir. Buna göre geri alma aşağıdaki hukuksal ni- teliklere sahiptir. 35 Huguenin, & 9, Nr. 1082, s.317; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, s.254; Antal- ya, s.546.