Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

210 Temsil Yetkisinin Geri Alınması TBK md.42 f.I, temsil yetkisinin her zaman geri alınabileceğini, ancak taraflar arasındaki sözleşmeden doğan hakların saklı olduğu- nu hükme bağlamıştır. Buna göre, temsil yetkisi süreli olarak verilmiş olsa bile geri alınabilecek, ancak geri alma konusunda özgür bırakılan temsil olunan, temsilci ile aralarındaki sözleşme ilişkisinden kaynakla- nan sorumluluklara katlanacaktır. Benzer düzenleme, vekaletle ilgili olarak TBK md.512’de hükme bağlanmıştır. Bu maddede de vekalet verenin sözleşmeyi her zaman sona erdirebileceği kabul edilmiştir. Süre kararlaştırılmış olsa bile, ve- kalet veren süre dolmadan her zaman vekaleti geri alabilir. Ancak 512. madde vekalet verenin vekalet yetkisini (temsil yetkisini) “uygun ol- mayan zamanda” geri alırsa temsilcinin sözleşme gereğince uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlü olacağını kabul etmiştir. Kanun, ve- kalet verene her zaman geri alma özgürlüğünün karşılığı olarak, ve- kilin aralarındaki sözleşme gereğince doğan zarardan sorumlu olma yükümlülüğünü getirmiştir. Bu açıklamalarımıza göre, temsil olunanın ve vekalet verenin geri alma hakkı zaman itibariyle sınırlandırılmamış, kendisine bu konuda zamanla sınırlı olmayan bir özgürlük tanınmıştır. Ancak bu özgürlüğü kullanın kişi, bunun karşılığında, taraflar arasındaki sözleşmeye aykı- rılıktan doğan sorumluluklara katlanacaktır. Geri almanın her zaman mümkün olmasından doğan bir başka so- nuç, bu hakkın kullanılabilmesi için önceden bir ihtar çekilmesi ya da süre verilmesi koşulu aranmamasıdır. Aksi halde geri alma hakkının “her zaman” kullanılabilmesi kuralı ihlal edilmiş, bu hakkın kullanıl- ması zamanla sınırlandırılmış olacaktır. Ancak kanımızca tarafların sözleşmeyle geri almayı zorlaştırmaları, geri almanın bu iradenin açık- landığı andan itibaren belli bir süre sonra etkili olacağının öngörül- mesi mümkün olmamakla birlikte, geri alma iradesinin yazılı olarak açıklanması koşuluna yer verilmesi mümkündür. Bu konuyla ilgili son olarak, geri almanın her zaman mümkün ol- duğuna ilişkin bu düzenlemelerin, bunun geriye etkili sonuçlar doğu- racağı anlamını taşımadığını ifade etmeliyiz. Geri alma bozucu yenilik doğurucu bir irade açıklaması olduğundan, geçmişe etkili sonuçlar do- ğuramayacaktır. Geri alma iradesi geçmişe değil geleceğe etkili olarak temsilcinin temsil yetkisini sona erdirir. Bu nedenle geri alma iradesi-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1