Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

218 Yargı Kararları Işığında Simsarlık Sözleşmesine İlişkin Ücret Hakkı GİRİŞ Simsarlık sözleşmesi simsar ile iş sahibi arasında kurulan, simsa- rın fırsat yaratma veya aracılık faaliyetinde bulunmayı üstlendiği, iş sahibinin ise sözleşmenin kurulmasıyla simsara ücret ödeme borcu altına girdiği sözleşme türüdür. Simsarlık sözleşmesinde istisnai hal- ler hariç olmak üzere, kural olarak sözleşme serbestisi ilkesinin hâkim olması nedeniyle hemen her alanda tercih edilmektedir. Simsar sim- sarlık sözleşmesi ile fırsat yaratma veya aracılık faaliyetinde bulunma yükümlülüğü altına girmektedir. Bunun yanı sıra simsar, kural olarak sözleşmenin kurulması ile ücrete hak kazanır; meğerki aksi kararlaştı- rılmış olsun. Simsarlık sözleşmesinin vazgeçilmez unsuru ise simsarın ücret hakkıdır. Bu nedenlerle sözleşme serbestisi ilkesi simsarın faali- yetinin belirlenmesinde ispata ilişkin sorunlar yaratarak, simsarların simsarlık ücretlerini almalarını zorlaştırabilmektedir. Bu kapsamda çalışma, simsarlık sözleşmesinin objektif unsuru olan simsarın ücret hakkını Yargıtay kararları çerçevesinde ele alan bir çalışma niteliği ta- şımaktadır. Bu nedenle simsar ile iş sahibi tanımlanarak, simsarlık sözleşme- sinin şekli ve özellikleri hakkında genel bilgi verilmiştir. Sonrasında ise, simsarlık sözleşmesinin objektif esaslı unsuru olan simsarın ücret hakkı ve ücrete hak kazanabilmesi için gerekli şartları hakkında açık- lamalar yapılmıştır. Simsarlık sözleşmesi ile simsara ücret ödeneceği kararlaştırılmış iken, ücret bedelinin belirtilmemesi halinde, ücretin hangi usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirmeler yapılarak tespit edilebileceğine değinilmiştir. Uygulamada karşılaşılan sorunlardan olan, birden fazla simsarın simsarlık faaliyeti sonucundaki ücret ala- cağı, çifte simsarlık halinde ücret alacağı hakkının ne olacağına ilişkin açıklamaların yanı sıra alt simsarlık sözleşmesine ilişkin açıklamalara çalışmamız içerisinde açıklanmıştır. Son olarak, simsarlık sözleşmesinde simsarın alacağını talep ede- bilmesine ilişkin zamanaşımı süresi, iş sahibinin ücretten indirim talep edebileceği haller, simsarlık sözleşmesinin çeşitli sebeplerle sona er- mesi halinde simsarın ücrete hak kazanıp kazanamayacağı hususları Yargıtay kararları ile açıklanmıştır. Bu kapsamda simsarın ücretini ga- ranti altına aldığı özel kayıtlardan olan, ücret garantisi ve münhasırlık kaydına ilişkin açıklamalara yer verilerek, çalışma tamamlanmıştır.