Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

230 Yargı Kararları Işığında Simsarlık Sözleşmesine İlişkin Ücret Hakkı sözleşmenin ifa edilme şartı aranmamış olsun. 57 Asıl sözleşmenin ge- çerli olarak kurulması, kanunda öngörülen şekil şartına bağlı ise asıl sözleşme şekil şartına uygun yapılmalıdır. Aksi halde asıl sözleşmenin geçerli kurulduğundan bahsetmek mümkün olmayacağı 58 gibi simsar da ücrete hak kazanamayacaktır; meğerki simsarlık sözleşmesi ile bu durum kararlaştırılmamış olsun. 59 Simsarlık sözleşmesinde simsarın ücret hakkı, asıl sözleşmenin ifası ile gerçekleşeceğine dair hüküm var ise çeşitli ihtimaller söz ko- nusu olabilir. Şöyle ki; birinci ihtimal, simsar faaliyetini tam anlamıyla yerine getirmiş, ancak iş sahibi sözleşmenin ifası için yükümlülüğünü yerine getirmiyor ise simsar ücrete hak kazanacaktır. İkinci ihtimal, simsar faaliyetini tam anlamıyla yerine getirmiş ancak üçüncü kişi edimlerini yerine getirmiyor ise burada iş sahibinin, üçüncü kişinin edimlerini yerine getirmesi için elinden gelen çabayı gösterip göster- mediğine göre simsarın ücret hakkı değişkenlik gösterecektir Nitekim bu durumda iş sahibi söz konusu edimlerin yerine getirilmesi için her- hangi bir çaba sarf etmediyse, simsar ücrete hak kazanacak; ancak iş sahibi, üçüncü kişinin edimini yerine getirmesi için faaliyette bulun- duysa ve sözleşmenin ifası gerçekleştirilemedi ise simsar ücrete hak kazanamayacaktır. 60 Bunun yanı sıra her ne kadar simsarın ücrete hak kazanabilmesi için asıl sözleşmenin geçerli bir şekilde kurulması şartı aranıyorsa da TBK m.521/1 hükmü emredici nitelikte olmadığından 61 sözleşme ser- bestisi ilkesi gereğince, taraflar aralarında asıl sözleşme kurulmadan da simsarın ücrete hak kazanabileceğine ilişkin düzenleme yapabilir- ler. İşletme Hukuku, 5. Baskı, Dora, Bursa, 2014, s.126. 57 Bilge, s.278. 58 YHGK asıl sözleşmenin geçerlilik şartına uygun şekilde yapılması gerektiğini be- lirtmektedir. Bkz. YHGK 10.06.2015 T. 2014/19-1E.-2015/1539K. 59 Yarg. 13.HD 13.11.2006 Tarih 2006/9542E.-2006/14822K.; “…Taraflar sözleşmenin 5. maddesinde taşınmaz satışına ilişkin sözleşmenin resmi şekilde yapılıp geçerlik kazanmasına bakılmaksızın komisyon ödemeyi kabul etmişlerdir. Ne var ki satış sözleşmesi hukuken geçerli şekilde inikat etmese dahi ücret ödeneceğinin karar- laştırılması, haklı sebepler nedeniyle satış sözleşmesinin gerçekleşmemesi halin- de bu kararlaştırma alıcı açısından hukuki sonuç doğurmaz.” (Erişim:11.12.2020, www.sinerjimevzuat.com.tr ) 60 Şahiniz, s.255. 61 Boztaş, s.122.