Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

248 Yargı Kararları Işığında Simsarlık Sözleşmesine İlişkin Ücret Hakkı sözleşmenin kurulması halinde alt simsar ücretinin ödenmesi için iş sahibine başvuramayacaktır. Ancak iş sahibi TBK m.507/3 gereğince hem asıl simsara hem de alt simsara karşı hak ileri sürebilir. Alt sim- sarın asıl sözleşmenin kurulması için gereken üçüncü kişiyi bulmuş olması halinde, asıl simsarın haklı sebebi olmaksızın asıl sözleşmenin kurulmasına engel olması halinde alt simsarın zararını tazmin etmekle yükümlü olacaktır. Uygulamada alt simsar ile ifa yardımcısı terimleri karıştırılmak- tadır. Asıl simsar, alt simsarı gözetim ve yönetim altında olmaksızın kendi üstlendiği faaliyetin bir kısmını devrederek alt simsarlık söz- leşmesi oluşturmasının yanı sıra asıl sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazanan kişidir. Ancak ifa yardımcısında, simsar görev ve yetkisini devretmeksizin sadece ifa yardımcısının bilgi ve becerisinden yararlanmakta 151 ve hiyerarşi ilişkisinin söz konusu olduğu söylenebi- lir. 152 VIII. SİMSARIN ÜCRET TALEP ETME ZAMANI Simsarın ücret talep etme zamanından kasıt, ücrete hak kazan- dığı andır. Nitekim simsarın ücrete hak kazandığı an ise TBK m.521 hükmünde açıklanmıştır. Çalışmamız içerisinde simsarın ücrete hak kazandığı an gerek faaliyeti sonucunda gerekse de geciktirici koşula bağlı olarak ücrete hak kazanma anı ikinci bölüm içeriğinde detaylıca açıklandığından, tekrara düşmemek adına ilgili kısma atıf yapmakla yetiniyoruz. 153 Ancak belirtmek gerekir ki, iş sahibinin ücret ödeme borcu, simsar tarafından söz konusu faaliyetin gerçekleştirilmesi ve bu durumun iş sahibine bildirilmesi ile muaccel olacaktır. Bunun yanı sıra, simsar ile iş sahibi simsarlık sözleşmesi ile mas- rafın simsara ödenmesini kararlaştırabilirler. Taraflar masrafın sim- sara ödenmesi konusunda anlaşmış ise, TBK m.521/3 gereğince, asıl sözleşme kurulmasa da simsar yaptığı masrafların ödenmesini talep edebilir. Söz konusu masrafın ödenmesine ilişkin sözleşme serbestisi ilkesi geçerli olduğundan, taraflar iradeleri doğrultusunda serbestçe 151 Hatemi/Serozan/Arpacı, s. 419. 152 Tandoğan, s. 460.; Şahiniz, s. 115-116. 153 Bkz. “II. Simsarın Ücrete Hak Kazanmasının Şartları” başlığı altında detaylıca in- celenmiştir.