Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

253 TBB Dergisi 2021 (156) Gönül BÜYÜKNACAR davranan simsar ücrete hak kazanamayacağı gibi yaptığı giderlerin ödemesi kararlaştırılmış olsa bile giderini de talep edemeyecektir. Simsarın açıklanan nedenlerle ücrete hak kazanamayacağını iddia eden iş sahibi iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Bununla birlikte asıl sözleşmenin kurulması hali veya kurulmadan da simsarın ücre- te hak kazanabileceği simsarlık sözleşmesi ile kararlaştırılmış olması halinde ise aslında simsar ücrete hak kazanmış iken simsarın ücrete hak kazanamadığını iddia ederek, simsarın ücret hakkını ödemeyen iş sahibi hakkında iddiasını kanıtlayana kadar temerrüt hükümleri uy- gulama alanı bulacaktır. 172 İş sahibi, simsarın üçüncü kişi menfaatine hareket ettiğini biliyor ve yine de asıl sözleşmeyi kuruyor ise simsarın ücret hakkını ödemek- ten imtina edemeyecektir. Aksi durum hakkın kötüye kullanılmasına sebebiyet verecek olup, ispat yükü simsara geçecektir. 173 Ancak iş sahi- bi bilmeden simsarın ücret hakkını ödemiş ise, ödediği bedeli sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilecektir. 174 B- Diğer Taraftan Ücret Sözü Alma TBK m.523 hükmü, simsarın dürüstlük kuralına aykırı davrana- rak diğer taraftan ücret sözü alması halinde ücret ve yaptığı giderle- ri isteyemeyeceğini açıklamıştır. Kanun koyucu sadece “ücret sözü” şeklinde belirtmiş ise de kanun maddesinin amacı uyarınca, “ menfaat sözü ”nün de bu hükümde değerlendirilmesi gerekecektir. Simsar hem iş sahibinin hem de üçüncü kişinin menfaatine uygun davranarak, iki taraf için de aracılık faaliyeti yapabilir. Simsar iki taraf için de borcu üstlenmiş ise iki taraftan da ücret talep edebilir. 175 Ancak s imsarlık sözleşmesi ile simsarın sadece iş sahibinin menfaatine göre davranacağı hükmü yer almasına rağmen, simsar üçüncü kişiden üc- ret veya başka bir menfaat sağlayacağına ilişkin söz alırsa, simsar ücret hakkını kaybedeceği gibi giderlerin ödeneceği kararlaştırılmış ise söz konusu yaptığı giderlere ilişkin masraflarını da talep edemeyecektir. Doktrinde, simsarın üçüncü kişiden ücret sözü almasının ne zaman 172 Gül, s. 2809. 173 Gül, s. 2809. 174 Şahiniz, s. 99. 175 Arkan, s.200; Şahiniz, s.87.