Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

255 TBB Dergisi 2021 (156) Gönül BÜYÜKNACAR ancak ticari iş hayatı düşünüldüğünde hızlı olunması gerektiğini ve bu sebeple ticari işler için ayrım gözetilerek, ticari işlere ilişkin simsar- lık faaliyetlerinde 1 yıllık zamanaşımı süresinin öngörülmesi gerektiği kanısındadırlar 178 . Bir kısım yazarlar ise, ticari iş ile adi iş simsarlığı arasındaki ayrım kaldırılmış olduğundan, TBK m.147/5 hükmünde belirtilen “ ticari simsarlık ücreti alacağı dışında ” şeklinde belirtilen ifade- nin bir anlam ifade etmediğini, bu sebeple ticari işlere ilişkin simsarlık faaliyetinde de 5 yıllık zamanaşımı süresinin uygulama alanı bulması gerektiği savını desteklemektedirler. 179 Söz konusu zamanaşımı süresinin başlangıcı, TBK m.90 genel hükmü gereğince, borç doğduğu anında muaccel olacaktır. Diğer bir deyişle, simsarlık sözleşmesi ile belirlenen simsarın faaliyetinin ger- çekleşmesi ile simsar ücrete hak kazanacak ve aynı anda zamanaşı- mı süresi başlayacaktır. Ancak TBK m.521/2 çerçevesinde, simsarın ücrete hak kazanılması geciktirici koşula başlanmışsa, geciktirici ko- şul şartının sağlanmasıyla simsar ücrete hak kazanacak ve ücrete hak kazandığı an zamanaşımı süresi başlayacaktır. 180 Keza simsarın ücrete hak kazanması asıl sözleşmenin kurularak ifa edilmesi şartına bağlan- mış ise, simsar sözleşmenin ifa edilmesi ile ücrete hak kazanacak ve zamanaşımı süresi ifanın gerçekleşmesiyle başlayacaktır. XII.SİMSARLIK SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN ÜCRET ALACAĞINA ETKİSİ TBK m.520-525 hükümleri arasında simsarlık sözleşmesinin sona ermesine ilişkin herhangi bir açıklama bulunmaması nedeniyle uygun düştüğü ölçüde TBKm.520/2 uyarınca, adi vekalet sözleşmesinin sona erme halleri kıyasen uygulama alanı bulacaktır. A- Asıl Sözleşmenin Kurulamayacağının Anlaşılması Halinde Simsarın ücrete hak kazanıp kazanamaması, asıl sözleşmenin ku- rulduktan sonra sona ermesi veya kurulamayacağının anlaşılması hal- lerine göre değişkenlik gösterecektir. 178 Murat Oruç, “Örtülü Bir Boşluk: Ticari Simsarlık Ücret Alacağının Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi , Y:7, S: 30, 2017, s. 233-234. 179 Bahtiyar, s. 241.; Boztaş, s. 60. 180 Arkan, s.208.