Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

14 ABD ve Türkiye’de Başkanlık Sisteminde Devlet Başkanının Düzenleme Yetkisi Gerçekten de Anayasa’nın 23.01.2020 tarihli kararında Tanör ve Yüzbaşıoğlu’nun görüşlerine uygun bazı hususlar mevcuttur. Kara- ra konu Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde “koordinatör başhekime bağlı olarak, her bir hastanenin tıbbi hizmetleri ile eğitim ve araştır- ma faaliyetlerini yürütmek üzere başhekimlikler oluşturulabileceği” hususu belirtilmiştir. Bunun iptaline ilişkin açılan davada Anayasa Mahkemesi kararın 34’üncü paragrafında “Koordinatör Başhekimli- ğe ilişkin olarak karşılaştırmaya esas olabilecek şekilde herhangi bir kanunda düzenleme olduğu tespit edilememiştir” diyerek Cumhur- başkanlığı kararnamelerinin mahfuz alanı olduğu çoğu yazarca kabul edilmiş olan Anayasa’nın 106/11 fıkrasında yer alan “ Bakanlıkların ku- rulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taş- ra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenir” hususunun kanun ile düzenlenip düzenlenmediği bir nevi tartışılmış- tır. Nitekim farklı gerekçe de 5 üye “ Dolayısıyla, dava konusu bir kuralın Anayasa’da CBK ile düzenleneceği belirtilen bir konuya ilişkin olduğu tespit edildikten sonra, artık bu konuda ayrıca bir kanun hükmünün bulunup bu- lunmadığının araştırılması gerekli değildir ” hususunu belirterek Cumhur- başkanlığı kararnamelerinin mahfuz alanında kanun düzenlemesine bakılmasına gerek olmadığını belirtmişlerdir. 35 Kanaatimizce Anayasa Mahkemesinin verdiği bu kadar doktrinde yer alan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin mahfuz alanına ilişkin değerlendirmeleri ortadan kaldırmakta, Anayasa’nın da yürütmeye verdiği yetkilere ket vurmaktadır. Nitekim 104, 106, 108 ve 118’inci maddelerin ilgili fıkralarının lafzi yorumu dikkate alındığında düzen- lemelerde belirtilen hususların ancak Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenebileceği hüküm altına alınmıştır. Zira Anayasa koyucu bu hususlarda kanunla düzenleme de yapılabileceğini öngörseydi fıkraya buna ilişkin bir metin ekleyebilir ya da madde de geçen hususların Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenebileceği şeklinde yorum- da bulunabilirdi. Dolayısıyla bu kararda yalnızca Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenebilecek bir alan olmadığı yorumu çıkarılabi- lir olsa da Anayasa’nın bu maddelerin ruhuna aykırı olması ve mantık olarak yoruma ters düşmesi nedeniyle Anayasa Mahkemesinin sonra- ki kararlarında bu konuya açıklık getireceği de düşünülmektedir. 35 Anayasa Mahkemesi E.2019/31, K. 2020/5 sayılı ve 23.01.2020 tarihli karar.