Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

289 TBB Dergisi 2021 (156) Nurcan ARSLAN Yapının ayıplı ifası yüklenicinin eseri teslim etmesi yani edimini ifa etmiş olması ve bununla bağlantılı olarak iş sahibinin bedel öde- me borcunun muacceliyeti bakımından da önem arz etmektedir. Daha önce sık sık belirtildiği üzere yüklenici yapıyı tamamen veya gereği gibi ifa ederek teslimi gerçekleştirebilir ve borcundan kurtulabilir. TBK m. 474/1’de “ İşsahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akı- şına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır.” şeklinde hüküm yer almaktadır. Bu maddeye göre; yapının teslim edilmiş olması aynı zamanda yapının kabul edildiği anlamına gelmemektedir. 78 Yapının kabulü, iş sahibinin yapının ayıpsız olduğunu beyan ettiği, bu beyan- dan itibaren yüklenicinin sorumluluğunun ortadan kalktığının kabul edildiği irade beyanıdır. 79 İş sahibi, yapıyı teslim aldıktan sonra yapı- nın ayıplı olup olmadığını inceleyebilir. 80 Yani ancak belli bir sürenin geçmesi ile yapıyı kabul edip etmemek konusunda karar verebilir. Öğ- retide baskın görüşe göre; kural olarak yapının ayıplı olması, iş sahibi- ne teslimi reddetme yetkisi vermemekte yapının ayıplı şekilde teslim alınması gerekmektedir. 81 Fakat yapı, kullanılamayacak derecede ağır ayıplı 82 ise ve bu durum açıkça görülüyorsa iş sahibi eserin teslimini meydana getirilen eserin, teslim alındığı sırada usulüne uygun yapılan gözden geçirme ile var olan bozukluğu görülmemişse, ortada gizli bir ayıbın olduğu kabul edilir. Açık ayıplar, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz bizzat yapılan veya uzmanına yaptırılan gözden ge- çirme sonucu saptanınca, uygun sürede (BK m.359); gizli ayıplar da ortaya çıkar çıkmaz, gecikmeksizin yükleniciye bildirilmelidir (BK m. 362/III). Ayıp bildirimi süresine yapılmadığı takdirde iş sahibi bu ayıbı örtülü olarak kabul etmiş sayılır.” (Y. 23. HD, E. 2012/5835, K. 2013/129, T. 16.01.2013) (www.lexpera.com.tr )(E.T: 10.02.2021). 78 Zevkliler/Gökyayla, s. 486; Kurt, s. 61; İnal, s. 229; Erman, s. 33; Kırmızı, s. 637; Dayınlarlı, s. 52; bu durumda ayıptan doğan haklar varlığını sürdürecektir: Kur- şad, s. 185. 79 Akıntürk/Ateş, s. 307; İnal, s. 229; Kaplan, s. 76; Kocaağa, İnşaat Sözleşmesi, s. 121; Coşkun, s. 350; Kırmızı, s. 637; Ayan, s. 50; Kurşad, s. 169; Yılmaz, s. 21; Şahi- niz, s. 123. 80 Kurşad bu durumda geçici kabulün söz konusu olduğunu kabul etmektedir. De- taylı bilgi için bkz.: Kurşad, s. 181. 81 Aral/Ayrancı, s. 393; Zevkliler/Gökyayla, s. 484; Kılıçoğlu, s. 454; Kaplan, s. 75; Kurt, s. 60; Kurşad, s. 171. Ayan bu durumda eserin ayıplı olması halinde iş sahi- binin teslimi reddetme hakkının olması gerektiğini kabul etmektedir: Ayan, s. 55. 82 Eserin kullanılamaz derecede ayıplı olup olmadığı iş sahibinin sübjektif durumu esas alınarak tespit edilir. Ayrıntılı bilgi için bkz.: Şahiniz, s. 142. “Taraflar ara- sında eser sözleşmesi ilişkisi bulunmakta olup, yüklenici sözleşmedeki edimini iş sahibinin amacına uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Bu kapsamda