Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

309 TBB Dergisi 2021 (156) Mustafa ÖKSÜZ ruması özel yasa ile düzenlenmiş olduğundan öncelikle hakkın ilgili olduğu SMK hükümleri değerlendirilecektir. Her ne kadar markanın tescil zorunluluğu bulunmamakta ise de markasını tescil ettiren marka sahipleri, daha geniş ve daha güçlü bir koruma elde etmektedirler. Marka hakkına tecavüz iddiasıyla açılan hukuk davalarında bazı durumlarda eylem marka hakkına tecavüz olarak kabul edilmemekle birlikte, TTK 54 vd. maddelerine göre haksız rekabet olarak kabul edi- lebilmektedir. Bu gibi hallerde her ne kadar SMK hükümlerine göre hüküm kurulamayacak ise de marka hakkı sahibinin genel hükümlere göre talepte bulunma hakkı mevcuttur. 25 SMK hükümleri ancak TÜRKPATENT nezdinde geçerli bir mar- ka tescilinin mevcudiyeti halinde uygulama yeri bulmaktadır. Marka tescilli değil ise tescilsiz marka sahibi SMK hükümlerine göre koruma isteyemez. Bu gibi hallerde TTK 54 vd. maddelerine göre haksız reka- bet hükümlerine dayanılması mümkündür. Ayrıca bazı durumlarda marka hakkına tecavüz söz konusu olma- makla beraber TTK’da yer alan haksız rekabete dair genel düzenleme çerçevesinde davalının eylemleri haksız rekabet teşkil edebilir. Sözgeli- mi, marka tescili veya markanın devralınması nedeniyle marka hakkı- na tecavüz söz konusu olmamakta, ancak haksız rekabet hali ortaya çı- kabilmektedir. Marka kullanılmamakla birlikte eğer davacının ürün ya da ambalajının aynısı ya da belirgin biçimde benzeri kullanılarak, TTK 54 ve 55’inci maddeleri anlamında ürün ve ambalajlar arasında iltibas yaratılmış ise bu hallerde de haksız rekabetten söz edilebilecektir. 26 II. MARKA HAKKINA TECAVÜZ HALİNDE AÇILABİLECEK DAVALAR A. Marka Hakkına Tecavüzün Tespiti, Durdurulması ve Önlenmesi (Men’i) Davaları Marka hakkı tecavüze uğrayan hak sahibinin mahkemede açabi- leceği davalardan ilki SMK 149/1-a maddesi gereğince fiilin tecavüz olup olmadığının tespitidir. 25 Çolak, A.g.e., s.573. 26 Çolak, A.g.e., s.578.