Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

381 TBB Dergisi 2021 (156) Emre ŞİMŞEK te sağlanarak, insanlar üzerinde hakimiyet kurulmaktadır. İnsanın en temel güdülerinden birisi olan yaşama refleksi, bu tip bir sistem içe- risinde onun tüm karakter özelliklerinin soğurması/massedilmesine sebebiyet vermektedir. Aslında endişeli hukuk öznesinin yanında du- ran temel argüman, teoride hukuk devletinin de ideal halidir. Ancak günümüz gelişmeleri göz önüne alındığında, durağanlığı ve belirsiz- liği daha da derinleştirmesi hukuk devleti idealinin pratikte öznelere yardımcı olamadığını göstermektedir. Modern anlamda demokrasinin yükselişi, insanların totaliter rejimler altında endişe, belirsizlik ve kay- gıdan arınmasına aracı olmasıyla da değerlendirilebilecektir. 20 Bauman için akışkanlık modern dünyanın yeni bir var olma şekli- dir. Akışkanlık, “postmodern” olarak algılanan modernite sonrasının doğru ele alınmasında önemli bir turnusol özelliği göstermektedir. Katı modernite döneminde, fabrika binalarının geniş hacimli alanlara kurulması, makinelerin devasa yapıları, çalışanların işlerinde rutin bir mesaide sürekli kalmaları gibi akışkan olmayan özellikler görülmek- tedir. 21 Ancak küreselleşmenin etkisi ve yeni modern dünya anlayışın- da (akışkan dönemler) mekân ve zaman eskiye göre önemini yitirerek akışkanlıkla kendisine yeni anlamlar elde etmiştir. Modernliğin katı alandan sıvı alana geçtiği günümüz dünyasında, katı dönemde kesin- lik, kusursuzluk ve iyi yaşamın evrensel koşulları için gösterilen çaba başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Çünkü katı modern anlayışta, geleceğin kontrol altına alınması ve kesinlik ideali söz konusuyken, akışkan dö- nemde geleceğin garanti altında olmadığının güvence altına alınması söz konusudur. 22 Akışkanlık, sıvı ve gazların kimya terminolojisinde kendilerine uygulanan basınç karşısında şekillerinin değişmesini ifade etmekte- dir. Yani sıvılar, katılarda olduğu gibi belirli fiziksel özellikler barın- dırmaksızın mekansız ve zamansız olarak sabit bir şekilde akışkan hal- delerdir. Akışkanların en tipik özelliklerinden birisi de belirli bir şekli uzun süre idame ettiremeden, her an şekil değiştirme eğiliminde ol- malarıdır. Bu akışkanlık ve kimyasal hal değişimi eğilimi de akışkanla- ra belirsizlik seviyesini artıran özellikler kazandırmıştır. Bauman’ın bu 20 Bauman, 2006, s. 156-157. 21 Zygmunt Bauman, Akışkan Modernite, Can Yayınları, İstanbul, 2019, s. 175. 22 Bauman, 2019, s. 14.