Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

388 Sosyo-Hukuki Perspektiften Hukuk Devleti Krizi Karşısında Kaygılı Hukuk Öznesi ğında bunu bir “etkileşim” teknolojisi olarak anlamak gerekmektedir. Bu durum hukukun klişelerden uzak durarak, değerin belirlenmesi açısından söylemlerle ilişkilendirilmesiyle mümkün olabilecektir. 37 Şekli hukuk devleti anlayışı, hukuk öznesinin davranışlarını norm eksenli değiştirebileceği/dönüştürebileceği savı karşısında kendi belir- sizliği nedeniyle insanların kriz dönemlerinde yaşadıkları belirsizliği örtememektedir ve dahası bu belirsizliği derinleştirmektedir. 38 Hukuk devleti anlayışının tarihsel gelişimine bakıldığında keyfi güç ( arbitrary power ) karşısında belirli ilkelerle mevcut yönetim alanının kısıtlanması söz konusudur. Hukuk devleti keyfi güç kullanımının önünde gücü dengeleyen bir ideal olarak görünse de yönetilen insanların özerklik- leri güvence altına alınamamaktadır. Hukuk özneliğinin inşasında ya- şanan bu zeminin hukuk devleti tarafından sağlanamaması nedeniyle belirsizliğin yarattığı bir korku ortamı mevcuttur. Bireysel ve toplum- sal eylemlerin yaratacağı sonuçlarda da belirsizlik hâkim olduğu için vatandaşların kendi aralarındaki ve devletle olan ilişkilerinde de ko- ordinasyon yoktur. Buradan toplumsallaşmanın ve sivil toplumun da önemli bir yara aldığı söylenebilecektir. Son olarak bir kişi ve grubun belirsiz çıkışları ve/veya ani kararına tabi olan kişi veya kişilerin hay- siyetlerine saldırı söz konusu olabilecektir. 39 Martin Krygier , keyfi güç kullanımında bir problem yaşanması du- rumunda çözüm olarak gücün tavlanması 40 /yumuşatılmasını tempe- ring power metaforuna göre ele almaktadır. 41 Bu açıdan hukukun güç ilişkisine müdahil olması, negatif etkiden ziyade, hukuk devletini kı- sıtlamaları etkinleştirerek keyfiyetin önüne geçilmesinde de etkilidir. Krygier , “Tempering Power” metaforuyla, güç olgusunu iyiye dönüş- türebilecek bir etki olarak görmektedir. Gücün yasal yargılamalarda, sosyal devlet ilkesinin hayata geçirilmesinde ve özel hayatın korunma- sında etkili olabileceği bir perspektifi işaret etmektedir. Zaten Krygier için mevcut haliyle hukuk devleti anlayışının gelişen ve dönüşen tarihi 37 Krygier, 2012, s. 14-17. 38 Tamanaha, 2004a, s. 91-101. 39 Krygier, 2012, s. 5-6. 40 Tavlama, daha yavaş ve daha kontrollü bir soğutma yöntemi kullanan bir me- tal işleme işlemidir, temperleme ise daha hızlı ve daha az kontrollü bir soğutma yöntemi kullanan bir metal işleme işlemidir. Tavlama ile çelik belirli bir sıcaklığa ısıtılır, daha sonra uzun bir süre boyunca yavaşça soğutulur. 41 Krygier, 2012, s. 7.