Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

389 TBB Dergisi 2021 (156) Emre ŞİMŞEK arka planında düşünürlerin es geçtikleri bir nokta olarak hukuk dev- letinin şekli unsurları ve ilkeleri tartışılırken “hukuk devletinin ne için olduğunun” yeterince tartışılmadığı belirtilmektedir. Bu nedenle de çalışmalarını hukuk devletinin anatomisinin ne olduğunu anlamaya yönelik gerçekleştirerek, hukuk devletinin idealize haline ancak tele- olojik yaklaşımla erişebilmenin mümkün olduğunu düşünmektedir. 42 Hukuk devletinin ne için olduğuna yönelik soruşturmanın büyük bir bölümünün yanıtının da yine gücün tavlanması ( temper power ) oldu- ğunu ifade etmektedir. 43 Krygier’in özellikle “tempering power” olarak anlatmak istediği şey, tavlanmış çeliğin daha tok, sertliği daha yumu- şak, ancak aşırı ısı testlerinde daha az kırılgan bir formda olması gibi, hukuk devleti ilkesini görmeyi sağlamaktadır. Bu metafor, yönetimin tavlanmış güçle nispeten vahşi yönünün törpülendiği, kırılganlığının da azaltılmasıyla despotik olmaktan ziyade, altyapısal ( infrastructural ) yönünün oluştuğunu göstermektedir. Çünkü tavlanmış güç anlayışıy- la, keyfi iktidarın sınırlandırılmanın da ötesinde hesap verilebilir ve olgunlaştırılabilir bir alanda vücut bulmaktadır. 44 Tavlanmış güç, içkin değere ulaşabilmenin yöntemi olarak düşünülmelidir. Bu içkin değer Krygier için neden hukuk devleti anlayışının önemli olduğunu göster- melidir. 45 Krygier’ın yenilenerek yürürlükte olmasını ( post-revival ) düşündü- ğü hukuk devleti anlayışı, üç kademeden meydana gelmektedir. Bu kademeler, hukuk devletinin normatif, sosyolojik ve yasallığını ihtiva etmektedir. Bu kademelere erişim, hukuk devletinin içeriğinin neyden meydana geldiğini, ne veya nasıl olduğunu ve nereden kaynaklandı- ğını sormasıyla mümkün olmaktadır. Esasında bu düşünce, hukuk devletinin kurumlarla var olan ilişkilerinden ziyade, onun teleolojik yanını araştırmanın önemini vurgulamaktadır. 46 Bu da dolaylı olarak hukuk devletine yaklaşımdaki normatif değer arayışını ön plana çı- karmaktadır. Teleolojik arayış neticesinde, keyfi iktidar kullanımın önlenmesi ve gücün kötüye kullanımının önünde durulmasına yöne- 42 Nick Cheesman, Ronald Janse, “Martin Krygier’s Passion for the Rule of Law (and His Virtues)”, Hague Journal on the Rule of Law 11 , 2019, s. 263. 43 John Braithwaite, “Tempering Power”, Hague Journal on the Rule of Law 11 , 2019, s. 280. 44 Braithwaite, 2019, s 280. 45 Cheesman, Janse, 2019, s. 274. 46 Cheesman, Janse, 2019, s. 269.