Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

CEZA HUKUKUNUN İKTİDARI SINIRLAMA FONKSİYONU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME AN ASSESSMENT ON THE POWER-LIMITING FUNCTION OF CRIMINAL LAW Ercan YAŞAR * Özet: Bu çalışmada spesifik olarak ceza hukukunun iktidarı sı- nırlama fonksiyonunun olup olmadığı ve varsa bunun hangi meka- nizmalarla ve ne şekilde hukuk devleti içinde verimli kullanılabileceği üzerinde durulmuştur. Bilindiği üzere ceza hukuku, ağırlıklı olarak bireye, toplu suç işlenmesi halinde de bu bireylere veyahut bunlar- dan oluşan örgütlere yönelik yaptırımlarla ilgilenen bir hukuk dalıdır. Keza anayasa hukukundan farklı olarak ceza hukuku, çeşitli hukuk mekanizmaları koyup yasama, yürütme ve yargı erklerinin nasıl ça- lışmaları gerektiği konusuyla ilgilenmez. Dolayısıyla ceza hukukunun doğrudan iktidarı (devlet erklerini) sınırlama gibi bir işlevi bulunma- maktadır. Buna rağmen yakın geçmişte yayınlanan birçok çalışmada ceza hukukunun iktidarı sınırlama fonksiyonunun olup olmadığı üze- rinde durulmuştur. Bu bağlamda ceza hukukunun böyle bir fonksiyo- nunun olduğunu savunan müellifler olduğu gibi bunun aksini pek de haksız sayılmayan gerekçelerle savunan yazarlar da ortaya çıkmış- tır. Bu çalışmada bu tartışmaların bir derlemesi ve değerlendirmesi amaçlanmıştır. Anahtar kelimeler: Hukuk Devleti, İktidarın Sınırlandırılması, Ceza Hukukunun Fonksiyonları, Kanunilik İlkesi, İktidar Yanlısı Ceza Hukuku, İktidarı Kısıtlayan Ceza Hukuku, Kuvvetler Ayrılığı İlkesi, Ceza Kanunlarının Tespitinde Parlamento Tekelciliği Abstract: The purpose of this article is to find out specifically, whether criminal law has a function of limitation when it comes to public authority (government), and if so, how and with what kind of mechanisms this function of criminal law could be used effectively in a state which is run by rule of law. Criminal law concentrates it- self to regulate and sanction a specific act and/or omission of indi- viduals. Unlike constitutional law, criminal law does not construct some law mechanisms to ensure the separation of power and to regulate how legislative, executive and judicative organs operate. * Dr. Öğr. Üyesi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı, [email protected] , ORCID: 0000-0001-9076-6795, Makalenin Gönderim Tarihi: 21.02.2021, Kabul Tarihi: 09.03.2021