Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

35 TBB Dergisi 2021 (156) Ercan YAŞAR şey, işte bu sınırlama idi.” 1 O halde keyfiliğin önüne geçmenin, hukuk devletine layık bir sistem tesis etmenin yolu çok hassas dengeler üzeri- ne kurulmuş bir düzen yaratmaktan geçmektedir. Kuvvetler birbirleri- nin sınırlarını çizdiği, birinin diğerine baskın gelmediği kuvvetler den- gesi kurulmalıdır ki toplum keyfilikten uzak bir yaşamı barış ve düzen içinde yaşayabilsin. 2 Çalışmamızla ceza hukukunun sözünü ettiğimiz bu keyfilikten uzak ideal düzene bir katkısının olup olmayacağını, bir katkısı olacaksa bunun nasıl olacağı sorularına cevap aranacaktır. Kuvvetler ayrılığını prensip edinen sistemlerde bu ilke gereği yasama, yürütme ve yargı erkleri birbirlerinden bağımsız hareket et- tikleri gibi, karşılıklı olarak birbirlerini dengeleme fonksiyonu da gö- rürler. Bilindiği üzere ceza hukuku daha çok devletin gerçek kişiler üzerindeki cezalandırma hakkını/yetkisini kullanması bağlamında devreye girer ve bireylerin şahsi öç alma, kendince suçlu gördüğünü cezalandırma yahut bireylerin kendi kendilerine adaleti sağlama gi- rişimlerine engel olma işlevleri görür. 3 Nitekim bu sayede de adaleti sağlama tekelini, bireylerin elinden alıp kendi bünyesinde tutar. 4 Yine de belirtmekte fayda var ki, günümüzde ceza hukukunda caydırıcılık ve cezalandırma asıl amaç olmaktan çıkmakta olup suç işleyenlerin ıs- lahı ve rehabilite edilip topluma tekrardan kazandırılmaları temel ceza hukuku saiki olmaya başlamıştır. 5 Görüldüğü üzere ceza hukukunun asli maksatlarının içinde bu hukuk dalına iktidarı sınırlama gibi bir misyon doğrudan yüklenmemiştir. 6 Bu hukuk dalına, dolayısıyla, ceza kanunlarına böyle bir misyonun yüklenip yüklenemeyeceği de doktrinde tartışmalıdır. Ancak iktidarların ceza kanunlarını daha ge- niş anlamda ceza hukukunu kendi amaçları doğrultusunda kullanma 1 Çeviri için bkz. John Stuart Mill, Hürriyet Üstüne, (çev. Mehmet Osman Dos- tel) Liberal Düşünce Topluluğu 2003. http://dusuncetarihi.kapadokya.edu.tr / makale/huerriyet-uezerine.html (06/06/2020). 2 Thomas Möllers/Charl Hugo, Legality and Limitation of Powers, (Edt. Thomas Möllers/Charl Hugo) Nomos 2019, s. 11 vd. 3 Krş. Klaus Hoffmann-Holland, Strafrecht AT, 3. bası, s. 4, Kn. 10 vd. 4 Krş. Klaus Hoffmann-Holland, Strafrecht AT, 3. bası, s. 4, Kn. 10 vd. 5 Krş. Klaus Hoffmann-Holland, Strafrecht AT, 3. bası. s. 5, Kn. 14 vd.; Detaylı bilgi için bkz. Georg Küpper, “Richtiges Strafen”, in Jahrbuch für Recht und Ethik, Vol. 11, s. 53 vd. 6 Cezalandırmadaki amaç üzerine detaylı bir inceleme için bkz. Maden Mehmet, Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar, (Yayınlanmamış) Doktora Tezi, Gazi Üniv. Huk. Fak, 2012, s. 52 vd.