Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

57 TBB Dergisi 2021 (156) Ercan YAŞAR için hazırlanmış olan düşman ceza hukuku normlarıyla yargılanır ve mahkûm olurlar; hukuk geleneğinin kazanımları olan muhakeme usullerine ilişkin hiçbir güvenceden rejim düşmanları faydalanamaz ve başta hümanizm ilkesi olmak üzere maddi ceza hukukunu şekillen- diren hiçbir güvenceleri korunmaz. 57 Sonuç Yukarıda makale formatının sunduğu imkânlar çerçevesinde de- tayına çok fazla inemeden ele almış olduğumuz üzere, ceza hukuku- nun iktidarı sınırlama gibi doğrudan bir işlevinin olduğunu söylemek güçtür. Ancak zaten negatif ceza hukukundan kasıt ceza hukukunun doğrudan yüklendiği misyon olmayıp iktidar ve ceza hukuku arasın- da oluşan dolaylı etkileşimdir. Ceza hukukuna hâkim ilkelerden bi- rinin yahut birkaçının salt iktidarı sınırlama gibi bir işlevle normatif düzenlemeye dönüştürüldüğünü iddia etmek bu sebeple çok güçtür. Fakat ceza hukuku, netice itibariyle yukarıda yer verdiğimiz hukuk kurumları, güvence ve ilkeleri aracılığıyla negatif (dolaylı/doğrudan olmayan şekilde) de olsa iktidarı sınırlama işlevi görmektedir. Ceza hukuku böylece doğrudan bir iktidarı sınırlama işlevini göremiyor olsa da iktidarların ceza hukukunu keyfi olarak kendi emelleri doğ- rultusunda kullanımına mahal vermeyerek, dolaylı da olsa bu iktidarı sınırlama amacına hizmet etmektedir. Ceza hukukuna hâkim ilkelerden kanunilik, doğal hâkim, adil yargılanma, ölçülülük, kusur sorumluluğu, hümanizm ilkelerinin yasa koyucuyu, dolayısıyla iktidarı suç tiplerinin belirlenmesi, yargı- lamanın yapılması ve yaptırımın belirlenmesi bağlamında kısıtladığı görülmektedir. Bu çerçevede geçmişe etkili suç ihdaslarının, yargı erki kararına dayanmayan infazların, kusurla orantılı verilmeyen mahku- miyetlerin, ölüm cezalarının ve insan onuruyla bağdaşmayan beden- sel cezaların verilmesinin önü kesilmiş bulunmaktadır. Yine tüm bunlar gösteriyor ki, bizim de benimsemiş olduğumuz Kara Avrupası ceza hukuku sistemlerinde öngörülen düzenlemeler ve genel-geçer kabul edilen prensiplere uyulması halinde iktidarların keyfi hareket etmelerinin önü büyük oranda kesilebilecektir. Burada 57 Krş. Neumann, “Feindstrafrecht”, s. 299 vd.