Türkiye Barolar Birliği Dergisi 156.Sayı

72 Cezaları Ağırlaştırmak Caydırıcılığı Artırır Mı? letinde baş oyuncu, soyut kurallar ve suç olmayıp, Ferri’nin ifadesiyle suçlunun ta kendisidir. 23 Adalet, soyut kurallara göre gözünü kapa- tarak suçu değil, tam tersine toplumsal ve bireysel bir olgu ve öykü olan suçla beraber suçluyu yargılamak zorundadır. Suçlunun kişiliğini oluşturan etken ve ögelerin bütününü göz önünde tutmayan adalet eksik, ceza ve önlemler ise etkisizdir. 24 Bu nedenle, somut ceza ve ağır- lığı belirlenirken, failin kişiliği nazara alınır, alt ve üst sınırı olan ceza- lar bakımından, bu aralıkta bir miktar, bireyselleştirilerek tespit edilir ve temel ceza ortaya konulur. 25 2. CEZALARIN MUTLAK VE KAÇINILMAZ OLMASI Biçimsel kanunilik ilkesinin sonucu olarak, suç sayılan fiillerin kanunda açıkça gösterilmesi gerekir. Ceza kanunlarının kaleme alını- şında geçerli olan “ açıklık ilkesi ”ne göre, neyin suç olduğu herkesin an- layabileceği şekilde ve yalın bir dille ortaya konulmalıdır. Bir diğer an- latımla kanunlar, herkes tarafından anlaşılabilmelidir ( leges ab omnibus intellegi debent ). Bundan sonra, suç sayılan fiilleri işleyen kişilerin, mut- lak surette cezalandırılması gerekir. Cezaların, suçu işleyen herkese, mutlak surette uygulanması, suç işlemiş faillerin cezadan kaçabilme ihtimallerinin neredeyse olmaması, caydırıcı bir etki ortaya koymakta- dır. 26 Yapılan birçok araştırma da bu etkiyi doğrulamaktadır. 27 Araştırmaların vardığı sonuçlar hukukçular bakımından şaşırtıcı olmayacaktır. Cezaların mutlak ve kaçınılmaz olması bir madalyonun iki yüzü gibidir. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, mutlaklık ve kaçınılmazlık, caydırıcılığı sağlamada cezaların ağırlığından daha önemlidir. 28 Ceza hukuku öğretisinde, ilk kez, cezaların mutlak ve 23 Selçuk, Hukukun Dramı…, s. 228. 24 Cezayı bireyselleştirirken, batılı ülkelerin uyguladığı yöntemler ve “suçlunun ki- şilik dosyası” hakkında detaylı bilgi için bkz. Selçuk, Hukukun Dramı…, s. 228 vd. 25 Toroslu, Müeyyide…, s. 158. 26 Osman Dolu/Hasan Büker/Şener Uludağ, “Türk Ceza Adalet Sisteminin Caydı- rıcılık Kapasitesine İlişkin Eleştirel Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , Ankara 2012, Cilt: 61, Sayı: 1, s. 80. 27 Bkz. Charles R. Tittle-Alan R. Rowe, “Certainty of Arrest and Crime Rates: A Furt- her Test of the Deterrence Hypothesis”, Social Forces , Oxford 1974, Cilt: 52, Sayı: 4, s. 457 vd. 28 Bkz. Kızmaz, s. 222.