Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

95 7BB 'HUJLVL øOKaPL g=7h5. $ULI (PUH 6h0(5 3. Yabancı Devletlerden, Uluslararası Kuruluşlardan ve Türk Uyrukluğunda Olmayan Gerçek ve Tüzel Kişilerden Maddi Yardım Alması Siyasi partiler bakımından öngörülen son kapatma sebebi, siyasi partinin yabancı kişi veya kuruluşlardan mali yardım almasıdır. Bu kapatma sebebine Anayasa’nın 69’uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer verilmiştir. İlgili düzenleme şu hükmü içermektedir: “Yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek ve tüzel kişilerden maddi yardım alan siyasi partiler temelli olarak kapatılır.” Siyasi partilerin faaliyetlerini etkili bir şekilde yürütebilmeleri için finansal kaynaklara ihtiyacı bulunmaktadır. Siyasi partilerin elde edebileceği gelirler SPK’da tek tek sayılmış, ayrıca bu gelir kalemlerinden biri olan Devlet yardımı anayasal güvenceye kavuşturulmuştur. Dolayısıyla, siyasi partilerin kanunda belirtilenlerden başka gelir elde etmesi mümkün değildir.33 Anayasa’nın 69’uncu maddesi ile de siyasi partinin yabancı kişi veya kuruluşlardan mali yardım alması kapatma sebebi olarak öngörülmüştür. Bu şekilde gelir elde etmenin bu denli ağır bir yaptırıma tabi tutulmasının sebebi olarak, Anayasa yapıcının, siyasi partilerin yabancı kişi veya kuruluşlar ile sıkı irtibat kurarak bunların kontrolüne girmesini engelleme düşüncesi olduğu ifade edilebilir. C. Kapatma Kararı Yerine Uygulanan Devlet Yardımından Kısmen veya Tamamen Yoksun Bırakma Yaptırımı Yukarıda bahsedilen parti kapatma sebeplerinin gerçekleşmesi durumunda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından hazırlanacak bir iddianame ile siyasi parti kapatma davası açılacak, bu dava Anayasa Mahkemesi tarafından kesin karara bağlanacaktır. Parti kapatma sebeplerinin oluşmaması durumunda Anayasa Mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilecek, bu sebeplerin şümule ermesi hâlinde ise partinin kapatılmasına ya da işlenen fiillerin ağırlığı göz önünde bulundurularak Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verilecektir. Görüleceği üzere, Devlet yardımından yoksun bırakma yaptırımı kural olarak parti kapatma yaptırımına alternatif olarak uygulanmaktadır. Önceden parti ka33 Akyel, s. 143.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1