108 6L\aVL 3aUWLOHU +akkÕnda 8\JXOanan 'HYOHW <aUdÕPÕndan <RkVXn BÕUakPa <aSWÕUÕPÕnÕn III. DEVLET YARDIMINDAN YOKSUN BIRAKMA YAPTIRIMININ HUKUKİ NİTELİĞİ HAKKINDA DEĞERLENDİRMELER A. Genel Olarak Siyasi Parti Kapatma Davaları ve Hukuki Niteliği Siyasi partiler hakkında uygulanan Devlet yardımından yoksun bırakma yaptırımının hukuki niteliğinin tespit edilebilmesi için, ilk olarak siyasi parti kapatma davaları ile bu davaların hukuki niteliğinin irdelenmesi gerekecektir. Zira, Devlet yardımından yoksun bırakma yaptırımına, yukarıda belirtilen istisnalar olmakla birlikte kural olarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı parti kapatma davasında, kapatma yaptırımı yerine hükmedilmektedir. Dolayısıyla, bu yaptırıma hükmedilen davanın hukuki niteliğinin sağlıklı bir şekilde ortaya koyulması, Devlet yardımından yoksun bırakma yaptırımının hukuki niteliğinin belirlenmesinde yol gösterici olacaktır. Siyasi parti kapatma davalarının hukuki niteliğinin ne olduğu konusunda doktrinde değişik görüşler bulunmaktadır. Anayasa Mahkemesi’nin parti kapatma davalarında verdiği kararlarda da bu davanın hukuki niteliği konusunda yapılan tespitler bakımından bir yeknesaklık bulunmamaktadır. Hem doktrindeki hem de Anayasa Mahkemesi kararlarındaki görüşler, bu davanın ceza davası ya da kendine özgü dava niteliğinde olduğu noktasında ağırlık kazanmaktadır. Doktrinde yer alan bir görüş, özellikle 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 52’nci maddesindeki, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalarda CMK’nın bu davanın mahiyetine uygun düşen hükümlerinin uygulanacağına ilişkin düzenlemeden hareketle, parti kapatma davalarının ceza davası niteliğinde olduğunu kabul etmektedir.47 Bu konuda doktrindeki diğer bir görüş ise, siyasi partilerin kapatılması sonucunu doğuran eylemler ile bu eylemler karşılığından uy47 Hüseyin Aydın, “Anayasa Mahkemesi Kararları Bağlamında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İhlal Kararının, Siyasi Parti Kapatma Davalarında Yargılamanın Yenilenmesi Sebebi Olması”, Yasama Dergisi, S. 11, 2009, s. 75; Arzu Durmuş, Siyasi Partilerin Kapatılması ve Yüce Divan Kararlarını Yeniden Tartışmak, 1. Baskı, İstanbul 2001, 14; Fazıl Sağlam, Siyasi Partiler Hukukunun Güncel Sorunları, 1. Baskı, Ankara 1999, s. 104.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1