Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

118 6L\aVL 3aUWLOHU +akkÕnda 8\JXOanan 'HYOHW <aUdÕPÕndan <RkVXn BÕUakPa <aSWÕUÕPÕnÕn mından kapatma yaptırımına dönüşüp dönüşmeyeceği, sorumlu kişilerin yaptırımın gereklerini yerine getirmemelerinden kaynaklanan cezai sorumluluklarının neler olduğu gibi hususlarının tamamının kanunilik ilkesi uyarınca yasal düzenlemeye kavuşturulması gerekmektedir. Benzer şekilde bir siyasi partinin Devlet yardımından tamamen ya da kısmen mahrum bırakılmasına beyan veya faaliyetleriyle sebep olan kurucuları dahil üyelerine mahrum kalınan tutarlar için siyasi partiler tarafından rücu71 edilip edilemeyeceği ya da hangi usul ve esaslarda rücu edilebileceği meselesinin de açıklığa kavuşturulmasında yarar vardır. Yukarıda açıklanan tüm sebepler uyarınca, siyasi partiler hakkında tatbik edilen Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakma yaptırımının bir ceza hukuku yaptırımı olan “güvenlik tedbiri” mahiyetinde olduğunu düşünmekteyiz. SONUÇ Siyasi partiler demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez aktörleri olsa da bu durum onların her hâl ve şart altında faaliyetlerine devam edebilecekleri anlamına gelmemektedir. Hukukumuzda da olduğu gibi zorunlu bazı hâllerin varlığı durumunda siyasi partilerin kapamiyet cezasının uygulanması mümkündür. 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’un “Ceza Hükümleri” başlığını taşıyan 5’inci maddesinde çeşitli ceza gerektiren fiiller ve bunların karşılığında verilecek cezalar düzenlenmiş olup on altıncı fıkrasında ise bu maddedeki cezaları gerektiren fiillerin bir yıllık dönemde tekerrürü hâlinde idari para cezasının bir kat; ikinci tekerrürü hâlinde iki kat artırılarak verileceği, aynı dönemdeki üçüncü tekerrürde de iş yeri on günden bir aya kadar kapatılacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre bir yıllık dönemde bu maddeye ceza öngörülen fiillerin üçüncü tekerrüründe kapatma cezası düzenlenmiştir. Benzer şekilde 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu’nun 8’inci maddesi ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (mülga) mükerrer 354’üncü maddesinde de tekerrür nedeniyle uygulanacak işyeri kapatma cezasına ilişkin hükümler düzenlenmiştir. Bu kanunlarda olduğu gibi Devlet yardımından mahrum bırakma cezasına konu fiillerin belli bir dönem içerisinde ve belli sayıda tekerrürü durumunda verilecek cezasının kanun ile belirlenmesi kanunilik ilkesi kapsamında daha uygun olacaktır. 71 Bir siyasi partinin Devlet yardımından tamamen ya da kısmen mahrum bırakılmasına beyan veya faaliyetleriyle sebep olan kurucu ya da üyelerine mahrum kalınan Devlet yardımı nedeniyle rücu edilebilmesi, bu kişilerin beyan ve faaliyetlerinin hukuka uygunluğu konusunda daha özenli davranmalarını sağlayacaktır. Beyan veya faaliyetleriyle siyasi partinin Devlet yardımından mahrum bırakılmasına sebebiyet vermiş olan parti kurucu ve üyelerinin kusurlu davranışları sebebiyle ortaya çıkan zararı tazmin etmeleri hakkaniyete de uygun düşecektir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1