Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

131 TBB Dergisi 2021 (157) Mehmet Zülfü ÖNER tilmiştir.19 Modern zamanlarda özellikle teknolojinin çok hızlı şekilde ilerlediği süreçlere bağlı olarak hakaret sayılabilecek fiillerin arttığı ve daha hızlı yayıldığı görülmektedir. İnternet ve sosyal medya ortamlarının gelişerek yaygınlaşması bu fiillerin işleniş biçimini ve etkisini artırmış, bireylerin şeref onur saygınlığının korunması ihtiyacı daha da artmıştır. Bu gelişmelere paralel olarak devletler bu suçların işleniş tarzı, kullanılan araçlar ve ortaya çıkardığı tehlikeyi göz önüne alarak daha etkin yaptırımlar getirmeye başlamıştır. Hakaret suçunun, ceza hukukunda düzenleme biçimi ve günümüzde ulaştığı noktayı daha iyi anlayabilmek için, tarihsel olarak bazı hukuk sistemlerini incelemek gerekir. Roma hukukunda suçlar, kişiler ve mallar aleyhine işlenmesi yönüyle ikili bir ayrıma tabi tutulmuş, şerefe karşı işlenen suçlar kişilere karşı suçlar gurubuna dahil edilmiş, ancak bu suçların aynı zamanda topluma(devlete) karşı da işlendiği kabul edilmiştir.20 Roma’da şerefe karşı fiillerin cezalandırılması ilk olarak tiyatro sahnelerinde devlet yöneticilerine karşı yapılan hicivler nedeniyle başlamış, daha sonra XII Levha Kanunları ile suç sayılmıştır.21 Roma hukuku döneminde şerefe karşı işlenen bazı suçlara verilen cezanın sabit veya takdire bağlı para cezası olduğu, bazı hallerde, örneğin evladın babasına karşı veya kölenin efendisine karşı işlediği suçlarda sürgün ve madenlerde çalıştırma gibi ağır cezaların verildiği görülmüştür.22 Cermen hukukunda şerefe karşı işlenen suçların, ilk önce şahsi öç alma usulü ile çözüme kavuşturulduğu, sonraları bazı emirname ve fermanlarla belli sınıflara mensup kişilerin (örneğin Ruhban sınıfı) ve kadınların şerefini korumaya yönelik düzenlemeler yapıldığı görülmüştür. Orta Çağda, merkezi otoritenin zayıfladığı dönemlerde şerefe karşı işlenen fiillerin şahsi öç alma yöntemiyle, daha sonra düelloya davet etmenin örf ve âdet halini aldığı görülmüştür. Bu düelloların sayısının artması zamanla şerefe karşı suçlara çok ağır yaptırımlar getirilmesi ile sonuçlanmıştır.23 Bu kapsamda, Kilise hukukunda da şerefe 19 Soyaslan, s.308. 20 Erman, s.7. 21 Ömer Özer, Hakaret Suçu, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 2009, s. 7. 22 Erman, s.8. 23 Erman, s.10-11.; Soyaslan, s.308.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1