153 TBB Dergisi 2021 (157) Mehmet Zülfü ÖNER aşıp aşmadığına bakılmalıdır.142 İddia ve savunmaya dayanan nedenler, hukuk ve ceza yargılaması yanında disiplin soruşturmalarında da geçerli kabul edilmelidir.143 B- Hakkın Kullanılması (Haber Verme- Terbiye ve Disiplin- Eleştiri) Bir başka hukuka uygunluk nedeni TCK’nın 26/1. maddesine göre hakkın kullanılmasıdır. Hakkın kullanılmasına dayanan hukuka uygunluk nedenleri haber verme hakkı, terbiye ve disiplin hakkı ile eleştiri hakkıdır. Haber; kelime anlamı olarak “bir olay, bir olgu üzerine edinilen bilgi, salık”, “iletişim veya yayın organlarıyla verilen bilgi” anlamlarına gelir.144 Haber verme hakkı Anayasa’nın 28/2. maddesinde “devlet, basın ve haber alma hürriyetini sağlayacak tedbirleri alır” şeklindeki düzenleme ile güvence altına alınmıştır.145 Bu kapsamda, her vatandaşın toplumda gerçekleşen olay veya devletin icraatları ile ilgili haberleri alma ve bu haberleri yayma hakkı anayasal bir hak olup demokratik hukuk devletinin ayrılmaz bir parçasıdır.146 Haber verme hakkından bahsedebilmek için öncelikle kamuya aktarılan olayın haber niteliğinde olması gerekir. Bir olayın haber niteliği konusunda bazı ölçütlere göre hareket edilmesi gerektiği ifade edilmektedir. Bunlar genel olarak; a- haber yapılan olayın gerçek olması, b- haberin güncel olması, c- haberin verilmesinde kamusal ilgi ve yararın bulunması olarak sayılmaktadır.147 Bu bağlamda haberin veriliş şeklinin de kişilik haklarını ihlal edecek nitelikte olmaması gerekir. Haberde kullanılan ifadeler sövme şeklindeyse ise hukuka uygunluk şartı gerçekleşmez.148 Medeni hukuk hükümlerinden kaynaklanan terbiye ve disiplin hakkı, veli veya vasiye bir çocuğu terbiye etmek ve topluma yarar142 Artuk/Gökcen/Alşahin/Çakır, s.435.; Erman, s.136. 143 Sınar, s.447.; Artuk/Gökcen/Alşahin/Çakır, s.435. 144 Bkz. https://sozluk.gov.tr/ (e.t.15.05.2021) 145 Artuk/Gökcen/Alşahin/Çakır, s.433. 146 Erhan Günay, Yayın Yoluyla Kişilik Haklarına Saldırı ve Basında Sorumluluk, Seçkin Yayınları, Ankara 1999, s.265.; Ömer Faruk Tüfek, Basın Yoluyla Kişilik Haklarının İhlali ve Bu İhlale Karşı Özel Hukuk Ceza Hukuku ve İHAS Koruması, Adalet Yayınları, 2007, s. 49.; Soyaslan, s.329.; Tezcan/Erdem/Önok, s.607. 147 Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s.498.; Sınar, s.445. 148 Artuk/Gökcen/Alşahin/Çakır, s.434.; Erman, s.166.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1