Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

163 TBB Dergisi 2021 (157) Mehmet Zülfü ÖNER bağlanmıştır (CMK m.12/5) Buna göre görsel ve işitsel yayın, mağdurun yerleşim yerinde ve oturduğu yerde işitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi de yetkili olacaktır. V- Aleniyet Kavramı ve Tanımı Aleni sözcüğü “açık, ortada, meydanda, herkesin içinde yapılan”, aleniyet ise “açıklık” anlamına gelmektedir.192 Arapça kökenli olan aleniyet sözcüğü “açık ve aşikâr olmak” anlamına gelen “alen” kökünden türemiş olup, aleniyet “meydanda ve açık oluş, ortada ve aşikâr olma’’ durumunu ihtiva etmektedir. Halk dilinde de aleniyet, ‘‘gizli olmayan, herkese ayan olmuş, herkesin gözü önünde gerçekleşen ve kimseden gizlenmeden yapılan işler’’ için kullanılmaktadır.193 Aleniyet sözcüğü İngilizcede kamuya açık veya halka açık anlamında “public” ve “publicity”, Fransızcada ilan edilme, halka açıklanma anlamında “publicite”, “publiquement”, Almancada ise açıkça, kamuya açık anlamlarına gelen “öffentlichkeit”, “öffenclich” sözcükleri ile ifade edilmektedir.194 Hukuk dilinde ise aleniyet, açıklık anlamına gelmekte195, teknik anlamı itibariyle herkesin vakıf olabileceği şekilde yani topluma ve kamuya açıklık şeklinde anlaşılmaktadır.196 Ceza hukuku anlamında aleniyet kavramının ne anlama geldiği konusunda değişik görüşler ileri sürülmüştür. Bu kavram, genellikle eylemin gerçekleştirildiği yer veya hareketin algılanabilme imkanına göre değerlendirilmiş, bir görüş, aleniyeti eylemin gerçekleştiği yere göre açıklamaya çalışmıştır.197 Bu kapsamda fiilin gerçekleştirildiği yer özel ve genel olmak üzere ikiye ayrılmış, özel yerler için fiilin üçüncü şahıslar tarafından 192 Bkz. https://sozluk.gov.tr/ (e.t.15.05.2021) 193 Bkz. Fehmi Şener Gülseren, “Ceza Hukukunda Aleniyet Kavramı”, Lefkoşa Avrupa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran 2014, C.5, S.1, s.33 vd. 194 Gülseren, s.33. 195 Bkz. https://sozluk.adalet.gov.tr/aleniyet (e.t.15.05.2021) 196 Gülseren, s.33. 197 Bkz. Sulhi Dönmezer, Genel Adap ve Aile Düzenine Karşı Cürümler, 4. Baskı, İstanbul 1975, s.145 vd. Yazar, genel yerleri kendi içinde üçe ayırarak, nitelikleri gereği genel olan yerler (herkesin hiçbir kayıt ve şart olmadan serbestçe ve istediği zaman girebileceği, yol, meydan gibi yerler), tahsisleri itibariyle genel olan yerler (herkesin çağrılabileceği veya bazı şartları yerine getirmek suretiyle dahil olabileceği, okul, tiyatro gibi yerler) ve tesadüfen genel olan yerler (otomobil, dükkân) olarak incelemektedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1