Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

166 7&.’da +akaUHW 6XoXnXn $OHnHn øşOHnPHVL Bu açıklamalardan yola çıkarak, hakaret suçu açısından aleniyeti, suçun belirsiz sayıda kimsenin öğrenme imkânı olacak şekilde ve vasıtalarla işlenmesi olarak tanımlamak mümkündür. VI- Aleniyetin Hukuki Niteliği: Yukarıda açıklandığı üzere, hakaret suçu açısından aleniyet, hakaret teşkil eden fiilin belirli olmayan birçok kişi tarafından algılanabilir bir mahiyette bulunması olarak değerlendirilebilir.208 Bu bağlamda, aleniyetin hukuki niteliği konusunda çeşitli fikirler ileri sürülmüştür. Bunlar aleniyetin suçun unsuru veya ağırlaştırıcı nedeni olup olmaması noktasında toplanmakta olup209, aleniyetin hukuki niteliğinin saptanması birçok açıdan önem taşımaktadır. Aleniyet, suçun nitelikli hali (ağırlaştırıcı neden) olarak düzenlendiğinde, aleniyetin gerçekleşmemesi suçun oluşmasına engel olmaz, sadece cezanın miktarı üzerinde etkili olur. Buna karşılık, aleniyet, suçun unsuruna dahil edildiğinde aleniyetin gerçekleşmemesi suçun oluşumuna engel olur. Örnek olarak TCK’nın 84. maddesinde düzenlenen intihara yönlendirme suçunda aleniyet cezayı ağırlaştırıcı neden (nitelikli hal) olarak düzenlenmişken, 213. maddede düzenlenen ‘halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit suçunda’ aleniyet suçun unsuruna dahil edildiğinden, ikinci suçta aleniyetin varlığı suçun oluşmasında unsur olarak etkili olup, yokluğu durumunda eylem suç olarak kabul edilemez.210 TCK’nın 125. maddesinin 4. fıkrasında hakaret suçunun alenen işlenmesi halinde, verilecek cezanın altıda biri oranında artırılacağı belirtilmiş, dolayısıyla aleniyet suçun ağırlaştırıcı nedeni olarak düzenlenmiştir.211 Aleniyetin ağırlaştırıcı neden olarak düzenlenmesinin temel nedeni, mağdurun herkese açık, yani geniş bir çevrede suça ma208 Yenidünya/Alşahin, s.75. 209 Birçok suç bakımından bazen unsur bazen de cezayı artıran nitelikli bir hal olarak anlaşılan aleniyetin kanun tarafından tanımlanması gerektiği dile getirilmiştir. Bkz. Yenidünya/Alşahin, s.74. 210 Benzer şekilde TCK’nın 216. maddesinde halkı aşağılama suçunda aleniyet kanun koyucu tarafından bilinçli olarak suçun unsuru şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre, halkın bir kesiminin sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanılarak aşağılanması ancak aleni olarak gerçekleştirildiğinde cezalandırılabilecektir 211 Madde 29.06.2005 tarih ve 5377 sayılı Kanun’la değiştirilmeden önce, “ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde altıda biri, basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde üçte biri oranında artırılır” şeklindedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1