Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

168 7&.’da +akaUHW 6XoXnXn $OHnHn øşOHnPHVL VII- Aleniyet ve İhtilat Farkı Kanun koyucu TCK’nın125. maddesinin 1. fıkrasının son cümlesinde hakaret suçunun gıyapta işlenmesi için, fiilin en az üç kişiyle ihtilat edilmesi gerektiğini düzenlemiştir. İhtilat, “karışım, karıştırma” anlamına gelen Arapça “halt” sözcüğünden türemiş olup “karşılıklı görüşme” anlamına gelmektedir.216 Hakaret suçu bakımından ihtilat, failin toplu veya dağınık halde bulunan en az üç kişiyle iletişim kurarak, mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici fiil veya sözleri bu kişilere herhangi bir şekilde aktarması anlamına gelmektedir.217 Her ne kadar ihtilat, sözlük anlamı ‘karşılıklı görüşme’ anlamına gelmekte ise de, ceza hukukundaki anlamı farklı olup gıyapta hakaret suçunun oluşması için aktarımın mutlaka karşılıklı olması gerekmemektedir.218 İhtilat kavramı, 765 sayılı mülga TCK’nın ilk halinde, hakaret ve sövmenin “birkaç kişi” tarafından duyulması şeklinde düzenlenmiştir. Bu dönemde, önceleri kanunun lafzına önem verilmiş, iki kişiyle ihtilat edilmesinin suçun oluşumu için yeterli olduğu ileri sürülmüştür. Ancak, bu görüş, Yargıtay tarafından kabul edilmemiş ve gıyapta hakaret suçunun oluşması için üç kişiyle ihtilatın gerçekleşmesi aranmıştır. Mülga TCK hükmü daha sonra uygulamaya paralel olarak ihtilat için üç kişinin aranması şeklinde değiştirilmiştir.219 Kanun koyucu, 5237 sayılı yeni TCK’daki hüküm ve öteden beri devam eden yeknesak uygulamaya uygun olarak açık bir şekilde hakaret suçunun oluşumu için fiilin en az üç kişiyle ihtilat edilerek işlenmesi gerektiğini belirtmiştir. İhtilatın hukuksal niteliği tartışmalıdır. Bir görüş, üç kişiyle ihtilatın objektif cezalandırılabilme koşulu olduğunu ileri sürmektedir.220 Diğer bir görüş, üç kişiyle ihtilat edilmesinin, gıyapta hakaret suçunun bir unsuru olduğu yönündedir.221 Aleniyet kavramı başlığı altında değinildiği üzere, ihtilatın hukuksal niteliği yalnızca teorik bir tartışma 216 Türay/Erdoğan, s.1347. 217 Sınar, s.87.; Utku Coşkuner Sakarya, “Gıyapta Hakaret Suçunda İhtilat Unsuru”, Ankara Barosu Dergisi, 2013, S.2, s.413.; Türay/Erdoğan, s.1348. 218 Türay/Erdoğan, s.1348. 219 Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz. Türay/Erdoğan, s.1347. 220 Koca/Üzülmez, s.479. 221 Tezcan/Erdem/Önok, s.602.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1