213 7BB 'HUJLVL <X]aUVLI 6HOoXk &2ù.81 Suç şüphesi altındaki kişiye kanun koyucu tarafından tanınan bu hak, kişinin yöneltilen sorulara cevap vermediği veya soruları reddettiği takdirde bu durumun kendisi aleyhine sonuç doğuracak şekilde suçluluğuna karine teşkil etmesini engellemektedir.15 Yargıtay Ceza Genel Kurulu16 vermiş olduğu bir kararında suç şüphesi altındaki kişinin savunmasının aksini kanıtlaması beklenemeyeceğine, susma hakkını kullanan kişinin, “sükût ikrardan gelir” deyişine dayanılarak suçu kabul ettiği söylenemeyeceği gibi savunmasını kanıtlamasının da istenemeyeceğini belirterek suç şüphesi altındaki kişiye yüklenen suçun sübuta erdiğinin yapılan yargılama sonunda küçük veya büyük olasılıklara yer vermeden her türlü kuşkudan uzak bir kesinliğe dayanması gerektiğine hükmetmiştir.17 Heaney ve Mc Guinness-İrlanda davasında18; iki başvuran, ağır terör suçuna karıştıkları şüphesiyle yakalanmıştır. Polis başvuranlara, sessiz kalma hakkına sahip olduklarını bildirdikten sonra; Devlet Aleyhine İşlenen Suçlar Kanunu’nun (1939 tarihli) 52. maddesi gereğince İrlanda hükümeti tarafından güvenlik ve kamu düzeniyle ilgili kaygıları gerekçe gösterilerek, başvuruculardan hareket ve fiillerini izah etmeleri istenmiştir. AİHM zikredilen olayda yasanın tatbikinin; başvurucuların üzerine atılı suçlara ilişkin bilgi ve izahat vermeye zorlamak olacağını ve bu yasadaki “zorunluluk yoğunluğunun”, suçlamalara karşı sessiz kalma ve kendi aleyhine tanıklık etmeme haklarının özüne helal getirdiğini belirtmiştir. Mahkeme, mezkûr hakların ihlalinin masumiyet karinesi ile bağdaşmadığını bu nedenle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir. Türk hukukunda susma hakkının temelini Anayasa’nın 38. maddesinin 5. fıkrası oluşturmaktadır. Bu hükme göre “Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz.” Suç şüphesi altındaki 2021, s.423. 15 Sulhi, Dönmezer, Suçsuzluk Karinesi Üzerine Düşünceler, Prof. Dr. Nurullah Kunter’e Armağan,1998, s.69. 16 YCGK E. 1993/6-81 K. 1993/110,T.19.4.1993. 17 YCGK E.2017/510, K. 2020/336, T.9.3.2021. 18 AİHM, “Heaney and McGuinness/İrlanda”, (B. No: 34720/97, T.21.12.2000, §.5758)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1