216 &H]a 0XKakHPHVLndH 6XVPa +akkÕ YH Ba÷OanWÕOÕ +akOaU 2.1. Kendisine Yöneltilen İsnadı veya Olguyu Bilme Hakkı İsnat kavramı genel olarak, suç olarak tanımlanmış bir fiilin, bir kimse tarafından gerçekleştirildiğinin iddia makamlarınca kişiye karşı ileri sürülmesidir.25 Suç isnadı kavramı AİHM kararlarında geniş olarak tanımlanmıştır. Eckle/Almanya davasında26 AİHM suç isnadını, “suç teşkil eden bir hareketi gerçekleştirdiği yönündeki kişi beyanını içeren, yetkili merci tarafından bireye yapılmış resmi tebliğ” olarak tanımlamıştır. Adil yargılanma hakkının unsurlarından biri de suç şüphesi altında bulunan kişinin kendisine yüklenen olguyu veya isnadı bilme hakkıdır. Bu bağlamda AİHS’nin 6. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendine göre, “Hakkında bir suç isnadı bulunan herkes, kendisine karşı yöneltilen suçlamanın niteliği ve sebebinden, en kısa sürede, anladığı bir dilde ve ayrıntılı olarak haberdar edilme hakkına sahiptir.” Görüldüğü gibi suç şüphesi altında bulunan kişinin sahip olduğu ayrıntılı bilme hakkı sadece isnat edilen olaylardan değil, suçlamanın hukuki niteliğinden de anladığı bir dilde, açık ve anlaşılır bir şekilde haberdar edilmesini kapsamaktadır.27 Suç şüphesi altında bulunan kişiye ne ile suçlandığı, hangi konuda ifadesinin alınacağı veya sorgulanacağının herhangi bir soru sorulmadan önce kendisine açıkça anlatılması gerekmektedir.28Ayrıca sadece suç tipinin/niteliğinin söylenmesi yeterli olmayıp, olayın nerede, ne zaman ve ne biçimde gerçekleştiğine ilişkin bilgilerin de kişinin anlayabileceği bir şekilde açık ve net etraflıca belirtilmesi gerekmektedir.29 Susma hakkını kullanan suç şüphesi altındaki kişi hakkında ceza tayin edilmesi durumunda kişinin yargılandığı suç TCK’nın etkin pişmanlık öngördüğü suçlardan biri ise ceza indiriminden faydalanıp faydalanmayacağı, lehine veya aleyhine oluşabilecek avantaj veya dezavantajlar açık bir biçimde anlatılmalıdır.30 25 Nurullah Kunter, Feridun Yenisey Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, Cilt 1, İstanbul 2002. s. 267. Metin Feyzioğlu, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Madde 6/3-a Uyarınca İsnadın Bildirilmesi ve Türk Hukuku”, TBBD, S.55. s.102 26 AİHM,‘‘Eckle/Almanya’’, (B. No:.8130/78, T.15.07.1982, §. 73) 27 Aysun Altunkaş, “Hukuka Aykırı Delil Teorisi Işığında İfade Alma ve Sorgu”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2006, s.78. 28 Feridun Yenisey/Ayşe Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, 8.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020, s.619 29 Şahin/Göktürk, a.g.e. s. 155. 30 Yenisey/Nuhoğlu, a.g.e. s.625.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1