241 7BB 'HUJLVL <X]aUVLI 6HOoXk &2ù.81 AİHM suç şüphesi altında bulunan kişinin soruşturma aşamasında aldatılmasıyla ilgili olarak susma hakkının ihlal edildiğine yönelik karar vermiştir. Roges v. Richmond142 davasında, kolluk kuvvetlerinin suç şüphesi altında bulunan kişiye eşinin de aynı suçlama nedeniyle tutuklanacağı şeklindeki söylemi sebebiyle zanlının suçu kabul etmiş olmasında da ikrar aldatma nedeniyle mahkemece geçersiz sayılmıştır. Öte yandan mahkeme suç şüphesi altındaki kişinin iradesinin hür olmaması gerekçesiyle susma hakkının da ihlal edildiğine karar vermiştir.143 4.2.6. Cebir ve Tehdit Kullanma Cebir, cebre maruz kalan kişinin iradesinin belli bir davranışı veya belli bir fiili icra etme doğrultusunda zorlanmasıdır.144 Cebir iç hukukumuzda TCK m. 108’de tanımlanmış ve suç sayılmıştır.145 Tehdit ise; suç konusu olay ile ilgili kişinin, belirli bir yönde ifade vermemesi halinde, kendisine veya yakınlarına zarar verileceği ve olumsuz sonuçlara sebep olunacağı hususunda korkutulmasını veya bu hususta göz dağı verilmesini ifade etmektedir.146 Burada yakın kavramı sadece kan bağı veya benzeri faktörler olarak değil suç şüphesi altında bulunan kişinin kendisine yakın olarak gördüğü kişiler olarak düşünülmelidir. Fiziki güç kullanılan suç şüphesi altında bulunan kişi bedenine gelen zarar ile korku ve endişe içindedir. Tehdit halinde ise, kişi bu kötülüğün ileride meydana geleceği beyanıyla korkutulmaktadır.147 Her iki ku, Ankara, Seçkin Yayıncılık, Ekim 2010, s.s. 466; Filiz Dinçer, “Yasak Sorgu Yöntemleri”, Manisa Barosu Dergisi, Ekim 1995, Yıl:14, S:55, s.s. 22. Haydar, a.g.e.,127. 142 AİHM, “Roges /Richmond” (B No:365/534, T.20.03.1961) 143 Ekin Deniz, Horzum, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Bağlamında Yasak Sorgu Yöntemleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2011, s.70 144 İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hük 3., 10. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2014, s. 396. 145 5237 sayılı TCK m.108’de; “(1) Bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için bir kişiye karşı cebir kullanılması halinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunur.” 146 Cumhur Şahin, Sanığın Kolluk Tarafından Sorgulanması, a.g.e. s. 218. Tehdit kişinin iç huzurunu bozarak hür iradesini etkileyerek kişiye endişe vermektedir. Tehdit örtülü veya açık olabilir. Bkz. Timur Demirbaş, Soruşturma Evresinde Şüphelinin İfadesinin Alınması. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2011. 234 S.317.; Erol Cihan, Suç Teşkil Eden Sorgu Yöntemleri, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 1971, Yıl:5, Sayı:7, s.82. Haydar, a.g.e., s.129. 147 İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, a.g.e., s. 396.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1