Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

242 &H]a 0XKakHPHVLndH 6XVPa +akkÕ YH Ba÷OanWÕOÕ +akOaU durumda da suç şüphesi altında bulunan kişi irade serbestîsini kaybetmektedir. Suç şüphesi altında bulunan kişinin tutuklanması veya vücut araması yapılması gibi zorlama olarak nitelendirilebilen koruma tedbirlerinin, doğru ve yerinde (orantılı) kullanılmaları halinde cebirden bahsedilemeyecektir. Aynı şekilde herhangi bir cebir kullanımı olmadığı halde kişinin kendisini zorlanmış hissetmesi tek başına hukuka aykırılık oluşturmayacaktır.148 Yine suç şüphesi altında bulunan kişinin, meşru bir koruma tedbiri ile tehdit edilmesi veya davranışlarının sonucu konusunda uyarılması tehdit olarak değerlendirilemeyecektir. Yargıtay istikrarlı kararlarında suç şüphesi altındaki kişinin cebir veya tehdit alında beyanda bulunmasını hukuka aykırı bulmaktadır.149 AİHM yapılan başvurularda ifade veya sorgu sırasında cebir ile beyan elde edilmesini insan onuruna aykırı bularak 3.maddenin ihlal edildiğine karar vermiştir.150 4.2.7. Kanuna Aykırı Yarar Vaadinde Bulunma Adli makamlar tarafından suç şüphesi altında bulunan kişiye, onun lehine olarak kabul edebileceği bir durumun sağlanacağının sözünün verilmesi kanuna aykırı yarar vaadi olarak kabul edilmektedir. Her menfaat vaadi bu kapsamda olmayıp kişinin hür iradesini engelleyen tür ve derecedeki vaatler hukuka aykırılık teşkil etmektedir. Yarar vaadinin, hukuken ifası mümkün olmamalıdır.151 Hukuken ifası mümkün bir yarar vaadi, kişinin iradesini etkilese dahi hukuka aykırılığa sebebiyet vermez. Soruşturma veya kovuşturma makamının yetkisine giren bir hususta vaatte bulunulması halinde hukuka aykırılık ortadan kalkacaktır. Suç şüphesi altında bulunan kişiye, etkin pişmanlık hükümleri hakkında bilgi verilmesi, şartları oluştuğu takdirde hakkında belirlenecek cezada indirim yapılabileceğinin belirtilmesi, şeriklerin 148 Şahin/Göktürk, a.g.e. s. 202. 149 Bkz. Y. 8. C.D., E.1997/3447, K.1997/6774, 7.5.1997 T, Y. 4 CGK, E.1993/6-192 E. ve K.1993/217, .4.10.1993 T. 150 AİHM, “Tekin/Türkiye”, (B.No: 50971/99,T. 25.10.2005); AİHM, “Bulut/Türkiye”, (B.No:51480/99, T.25.4.2006); “Döner/Türkiye”; AİHM, “Çağlayan/Türkiye”, (B. No:30461/02, T.21.10.2008 ) 151 Şahin (Sanığın Sorgulanması) , s.215.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1