Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

243 7BB 'HUJLVL <X]aUVLI 6HOoXk &2ù.81 ortaya çıkmasına için katkı sağlaması halinde lehine bir uygulamaya gidileceğinin ifade edilmesi kanuna aykırı yarar vaadi sayılmayacaktır zira etkin pişmanlık kanuni bir düzenleme olup kişinin bu düzenlemeden yararlanması için öncelikle içeriğinden haberdar olması gerekir.152 4.2.8. Bazı Araçları Kullanma Suç şüphesi altında bulunan kişinin beyanı alınırken irade hürriyetini etkileyen araçların kullanılması yasaklanmıştır. Kişinin vücuduna etki eden, fiziki tamlığını ihlal eden veya ağrısız olan veya iz etki bırakmayan fiziksel müdahaleler bu kapsamda sayılabilir.153 Bunlara örnek olarak, yalan makinesi olarak ifade edilen poligraf ve penis reaksiyonunun kaydedilmesi şeklinde uygulanan pallograf verilebilir.154 Poligraf, genel olarak yalan makinesi olarak bilinmektedir. Suç şüphesi altında bulunan kişinin vücuduna bağlanan aletler ile vücudunda meydana gelen fizyolojik değişiklikler (kan basıncı, nabız, ter salgısı vb.) doğrultusunda doğru söyleyip söylemediği hususunda tespite yarar cihazdır.155. Ancak masum bir kişi, sorgu sırasında heyecanlanarak aleti yanıltabileceği gibi, soğukkanlı ve tecrübeli bir suçlu da poligraf testinde dürüst çıkabilmekte ve dolayısıyla yalan makinesi her zaman sağlıklı ve kesin sonuçlar vermemektedir.156 Kaldı ki, poligraf ile yalan söylediği anlaşılan kişinin kendisini savunmasının bir anlamı kalmayacaktır. Yalan makinesine bağlanan suç şüphesi altında bulunan kişinin kendisine yöneltilen sorulara karşı susma hakkını kullanması veya özgürce beyanda bulunması mümkün olmamakta ve kontrol edemediği vücut tepkileri üzerinden ölçüm yapılmaktadır. Bu durum açıkça susma hakkını ihlal etmektedir.157 152 Ali Hakan Evik, “Yasak İfade Alma Yöntemleri ve Önlenmesi”, Legal Hukuk Dergisi Kasım. 2004, s.1340.; Demirbaş, a.g. e., s.375.; Haydar, a.g. e., s.130. 153 Bahri Öztürk ve Mustafa Ruhan Erdem. Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2007, s.482. 154 Şahin/Göktürk, a.g.e. s. 205. 155 Şahin/Göktürk, a.g.e. s. 206. 156 Mert Başer/Caner Yenidünya, “Türk Ceza ve Ceza Usul Hukuku Kapsamında Yasak Sorgu Yöntemleri, Sanığın Yasak Sorgu Yöntemlerine Karşı Bir Korunma Yolu: İşkence ve Kötü Muamele Yapmak Suçu”, İzmir Barosu Dergisi, S.4, 1996, s. 43. 157 Haydar, a.g.e. s.75.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1