AİHM VE ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA VERGİ CEZALARINDA “NON BIS IN IDEM” İLKESİ* THE “NON BIS IN IDEM” PRINCIPLE IN TAX PENALTIES IN THE LIGHT OF THE JUDGMENTS OF THE ECHR AND THE CONSTITUTIONAL COURT Denizhan HOROZGİL** Özet: Bireyler çoğu zaman gerçekleştirdikleri veya gerçekleştirmedikleri eylemler nedeniyle hem bir suç karşılığı olarak ceza yaptırımıyla, hem de bir vergi kabahatinin karşılığı olarak idari yaptırımlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Böylelikle bireyler, iki ayrı yargı kolunda ve birbirinden bağımsız olarak işleyen süreçlerle muhatap olabilmektedirler. Bireylerin temel hak ve özgürlüklerini doğrudan etkileme potansiyeline sahip olan ve çifte yargı veya ceza anlamına gelebilecek bu durum, non bis in idem ilkesi kapsamında gerek öğretide gerekse yüksek mahkeme kararlarında uzun süredir tartışılan bir konudur. Sözü edilen tartışmaya katkı sunması amacıyla yapılan bu çalışmada öncelikle suç ve kabahatler hakkında kavramsal bazı açıklamalara yer verilerek konuya giriş yapılmıştır. Daha sonra non bis in idem ilkesinin anlam ve unsurları genel olarak izah edilmiş ve ilgili ulusal ve uluslararası hukuk normları ile sözleşme hükümlerine değinilmiştir. Son olarak Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) konu hakkında verdiği kararlar ayrıntılı biçimde ortaya konulmuş, konuya yaklaşım biçimleri ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Suç ve Kabahat, Ceza, İdari Yaptırım, Non Bis İn İdem, Adil Yargılanma Hakkı Abstract: Individuals could often face penalties for offenses and administrative sanctions for tax misdemeanors as a result of the actions they have taken or have not taken. Thus, individuals may have to deal with procedures that are ongoing in two separate branches of the judiciary. This scenario, which has the potential to directly impact fundamental rights and freedoms and to result in a double judgment or penalty, has been a controversial issue regarding the non bis in idem theory, both in doctrine and in high court decisions, for a long time. This study, aimed at contributing to the * Bu yazı, araştırma ve yayın etiğine uygundur. ** Anayasa Mahkemesi Raportörü, [email protected], ORCID: 0000-0002-8783-2189, Makalenin Gönderim Tarihi: 07.05.2021, Kabul Tarihi: 07.05.2021
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1