266 $ø+0 YH $na\aVa 0aKkHPHVL .aUaUOaUÕ ,şÕ÷Õnda 9HUJL &H]aOaUÕnda ³1Rn BÕV ,n ,dHP´ øOkHVL hatler Kanunu’nun 15/1. fıkrasının 2. cümlesi). Bu halde gerek hafif gerekse ağır olan idari para cezasını düzenleyen normda idari para cezası yanında başkaca idari yaptırımlara da yer verilmişse, hem ağır olan idari para cezası hem de diğer idari yaptırımlar uygulanacaktır. Bu durumda ise bir kişiye, aynı eylemi nedeniyle ağır olan idari para cezası yanında bir veya daha çok sayıda idari tedbir de uygulanması söz konusu olabilecek ve bu suretle non bis in idem kuralına aykırılık teşkil edebilecek durumlar ortaya çıkabilecektir.41 Kabahatler Kanunu’nun 15. maddesinin 3. fıkrasına göre ise, bir fiil hem kabahat hem de suç olarak tanımlanmış ise sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanabilecektir. Böylelikle Kabahatler Kanunu’nda, kabahatlerin kendi içerisinde ve suçlarla kabahatler arasında da non bis in idem kuralının uygulanması açıkça öngörülmüştür.42 Nitekim bu hususa madde gerekçesinde de özellikle vurgu yapılmıştır.43 Bu kapsamda kanun koyucunun suçlar arasında non bis in idem ilkesi uygularken ağır olan suçtan ceza vermeye yönelik iradesi, suçlar ve kabahatler arasında da genel olarak kendisini göstermiş ve TCK’nın 44. maddesiyle uyumlu bir düzenleme yapılmıştır. Kanun koyucu aynı zamanda, suçtan dolayı herhangi bir nedenle yaptırım uygulanamayan hallerde, kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanabileceğini de düzenleyerek fiillerin yaptırımsız kalmamasını sağlamaya çalışmıştır.44 41 Ulusoy, s. 114. 42 Kangal, s. 6, 250; Akbulut, s. 473. Söz konusu düzenleme öncesinde öğretide söz konusu ilkenin idare hukukunda sınırlı bir uygulama alanı bulacağı ve “idarenin bir şahsı değişik iki sıfatı ve durumu bakımından ele alıp, aynı fiilden dolayı kendisine iki ayrı müeyyide uygulaması hukuken mümkün” görülmekteydi (Özay, s. 63, 64); ayrıca bkz. Zanobini, (1964), s. 105-107. 43 “Bir fiil, bazı durumlarda hem suç hem de kabahat oluşturabilir. Maddenin üçüncü fıkrası, bu hallere özgü ve fakat sadece içtima ile ilgili bir hüküm içermektedir. Bu gibi durumlarda kişi hakkında sadece suçtan dolayı ceza veya güvenlik tedbirine hükmedilebilecektir; fiilin kabahat oluşturması dolayısıyla ayrıca idarî yaptırım uygulanamayacaktır. Böylece, ‘non bis in idem’ kuralına suçlarla kabahatler arasında da geçerlilik tanınmıştır. Ancak, suçtan dolayı ceza veya güvenlik tedbirine hükmedilemeyen hallerde, kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanabilecektir.” (Erdener Yurtcan, Yargıtay Kararları Işığında Kabahatler Kanunu ve Yorumu, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2016, s. 376). 44 “…hukuk kuralları, hiçbir zaman suç işleyen bir failin cezasız kalması sonucunu doğurmamalıdır. Ölçülülük ilkesi her zaman göz önünde tutulmalıdır. Yani ne suçlular cezasız kalmalı ne de iki defa cezalandırılmalıdır.” (Cihan/Yenisey, s. 224).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1