270 $ø+0 YH $na\aVa 0aKkHPHVL .aUaUOaUÕ ,şÕ÷Õnda 9HUJL &H]aOaUÕnda ³1Rn BÕV ,n ,dHP´ øOkHVL Bu noktada bir idari yaptırımın hangi durumlarda non bis in idem ilkesi kapsamında değerlendirilebileceğinin tespit edilmesi gerekir. Diğer bir ifadeyle her idari yaptırım doğrudan ve koşulsuz bir biçimde non bis in idem ilkesinin güvencelerinden faydalanmayacaktır. Bunun için AİHM içtihatlarında belirli bazı koşulların gerçekleşmesi aranmıştır. C. AİHM’İN KONUYA YAKLAŞIMI AİHM’in non bis in idem ilkesinin düzenlendiği Sözleşme’ye Ek 7 No.lu Protokol’ün 4. maddesini yorumladığı ilk grup davalardan biri R.T./İsviçre başvurusudur.57 Bu olayda başvurucunun alkollü araç kullanma sebebiyle trafik bürosunca 1993 yılı Mayıs ayında dört aylığına ehliyeti alınmıştır. Bu tedbir idari yargı ve temyiz mercii tarafından 1995 yılı Aralık ayında onanmıştır. Aynı zamanda 1993 yılı Haziran ayında başvurucuya hapis cezası ile para cezası verilmiştir. AİHM, İsviçre makamlarının uyguladığı üç farklı cezanın “bütüncül bir etki” oluşturduğunu ve idari ve yargısal iki ayrı makam tarafından aynı zamanda uygulandığını belirterek ihlal olmadığı sonucuna varmıştır. Benzer şekilde Nilsson/İsveç kararına58 konu olayda başvurucuya trafik kuralı ihlalinden ötürü (alkollü ve yasadışı araç kullanma) 50 saat kamu hizmeti cezası verilmiş ve daha sonra ayrıca ehliyetinin 18 ay süreyle geri alınmasına karar verilmiştir. AİHM söz konusu başvuruda “ehliyetin geri alınmasının” ilgili Protokol hükmü kapsamında bir “ceza” olarak kabul edilip edilmeyeceğini tartışmış ve “esas ve zaman yönünden yeterince yakın bağlantı” testini uygulamıştır. AİHM; ehliyetin 18 ay geri alınması şeklindeki tedbirin ağırlığının belirleyici olduğunu, bu tedbirin ilk mahkûmiyet kapsamında verilmediği için ayrı bir ceza olarak değerlendirilmesi gerektiğini, buna karşın farklı süreçlerde farklı iki makam tarafından farklı yaptırımlar uygulansa da başvurucunun alkollü araç kullanması sonucunda ehliyetin geri alınabileceğinin doğrudan ve öngörebilir bir sonuç olduğunu, İsveç yasalarına göre ehliyetin geri alınması ile alkollü araç kullanma suçla57 R.T./İsviçre, B. No: 31982/96, 30.05.2000 (http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001 -5334, Erişim Tarihi: 19.02.2021). 58 Nilsson/İsveç, B. No: 73661/01, 13.12.2005 (http://hudoc.echr.coe.int/eng?i =001-72028, Erişim Tarihi: 19.02.2021).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1