279 7BB 'HUJLVL 'HnL]Kan +252=*ø/ şekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde olmalarına rağmen araç kullanan sürücülerin, idari para cezası yanında, ayrıca ceza yaptırımıyla da cezalandırılmalarını öngören kuralın Anayasa’ya aykırı bir yönü bulunmamaktadır” şeklindeki gerekçeyle iptal istemini reddetmiştir. Anayasa Mahkemesi 31.05.2017 tarihli bir kararında85 da benzer şekilde, hukuk devleti ilkesi ve ceza hukukunun temel ilkeleri arasında yer alan non bis in idem ilkesinin sadece ceza davalarına ilişkin olduğunu, bu nedenle aynı fiilden dolayı ceza soruşturması yanında ayrıca hukuk davası veya disiplin soruşturması açılmasına engel teşkil etmediğini belirterek, izinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler hakkında farklı amaç ve hukuki yararları gerçekleştirmeye yönelik olarak hem disiplin cezası hem de ceza yaptırımı verilebilmesinde Anayasa’nın 2. maddesine aykırılık olmadığına karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi 12.07.2017 tarihli kararında ise,86 araçların yük taşımalarına ilişkin ölçü ve esasları belirleyen bir kuralın iptali istemini incelemiş ve öncelikle iptal istemine konu kuralın, araçlarının yük taşırken azami yüklü ağırlığı aşmaları durumunda göndereni ve işleteni ayrı ayrı ve eşit miktarda idari para cezası ile sorumlu tuttuğunu, kuralda “işleten ile gönderenin aynı olması” durumunda aynı ihlal nedeniyle işleten ve gönderenin sorumlu olduğu miktarların toplamı kadar idari para cezası uygulanmasının öngörüldüğünü belirtmiştir. Daha sonra Anayasa Mahkemesi, kuralın lafzı dikkate alındığında “gönderen” ve “işleten” için öngörülen ceza miktarlarının “toplamı”nın esas alınmasının, işleten ve gönderenin hukuka aykırı fiillerine bağlanan iki ayrı cezanın birlikte uygulanması ve dolayısıyla aynı kişinin iki kere yaptırıma tabi tutulması sonucunu doğurduğunu tespit etmiştir. Bu nedenle, non bis in idem ilkesine uygunluk yönünden kuralın yol açtığı söz konusu mükerrerliğin “aynı fiil”den kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususunun irdelenmesi gerektiğini ifade eden Anayasa Mahkemesi, “işleten ile gönderenin aynı olması” halinde ortada bir “gönderen”in varlığından söz edilemeyeceğini, zira bu durumda kişinin “kendi yükünü taşıdığını” ifade etmiştir. Bu kapsamda Anayasa Mahkemesi, itiraz konusu kuralda öngörülen cezanın uygulan85 Bkz. AYM, E.2017/28, K.2017/107, 31.05.2017 (https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2017/06/20170623-16.pdf, Erişim Tarihi: 19.02.2021). 86 Bkz. AYM, E.2017/95, K.2017/119, 12.07.2017 (https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2017/08/20170825-10.pdf, Erişim Tarihi: 19.02.2021).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1