321 7BB 'HUJLVL g]JH Bg/h.B$ù, velayetin evlilik birliğinin devamıyla doğrudan ilgili olmadığı düşüncesinin yaygınlaşması ve söz konusu koşullardan bazılarının AİHM tarafından AİHS’nin 8. ve 14. maddelerine aykırı bulunması ile gerçekleşti.4 Birlikte velayeti kural olarak benimseyen ülkelerin düzenlemelerinde farklı yöntemlerin kabul edildiği görülmektedir. Örneğin İsviçre’de ebeveynler evli olsun ya da olmasın, ZGB’nin 296. maddesi gereği, kural olarak birlikte velayet, her iki ebeveyn için de geçerlidir. 5 Ancak, birlikte velayetin kural olarak benimsenmesi, onun kendiliğinden gerçekleşmesi için yeterli değildir. Ayrıca bir mahkeme kararına da ihtiyaç vardır.6 Zira mahkeme, boşanan eşler bakımından birlikte velayete karar verirken; velayetin kapsamını, çocuğun yerleşim yerini, ana ve babanın çocuğun bakımına katkı oranlarını ve çocukla kişisel ilişki kurulması gibi hususları da düzenlemektedir (ZGB m. 133/1).7 Söz konusu düzenlemelerde çocuğun üstün yararı öncelikli gözetilmek koşuluyla8 (ZGB m. 133/2) ebeveynlerin ortak önerisi ve mümkünse çocuğun görüşleri de dikkate alınmaktadır (ZGB m. 133/2 c. 2).9 Sandro Clausen, “Die elterliche Sorge– Entwicklungen in Lehre und Rechtsprechung”, FamPra, (1): 1-35; 2018, s. 2; Nurten İnce, “Karşılaştırmalı Hukukta ve Türk Hukukunda Evlilik Birliğinin Boşanma İle Sona Ermesi Durumunda Birlikte Velayet”, TAAD, Y. 9, S. 34, Nisan 2018, s. 204; Linus Cantieni/Yvo Biderbost, “Reform der elterlichen Sorge aus Sicht der Kindes-und Erwachsenenschutzbehörde (KESB) – Erste Erfahrungen und Klippen”, FamPra.ch 2015, S. 771, s. 771-796, s. 772; Urs Gloor/Barbara Umbricht Lukas, “Kindes- und Erwachsenenschutzrecht Expertenwissen Für die Praxis”, FHB – Fachhandbuch, s. 486; B. Apaydın, İsviçre Medeni Kanunu, s. 643; Erlüle, s. 208- 211; Özge Uzun Kazmacı, “Evlilik Dışında Velayetin Birlikte Kullanılması”, Prof. Dr. Mustafa Dural Anısına Özel Sayı- III, KHÜHFD, 1 Haziran 2018, C.6, S., s. 178. 4 Federal Mahkeme kararlarında da söz konusu koşullar eleştirilmekteydi (BGer 5C_11/ 2006, T. 09.02.2007). Ayrıca bkz. Büchler/Clausen, Die elterliche Sorge, s. 2; İnce, s. 204; B. Apaydın, İsviçre Medeni Kanunu, s. 638. 5 Botschaft zu einer Anderung des Schweizerischen Zivilgesetzbuches (Elterliche Sorge) (16. November 2011), s. 9092; Kudret Güven, “Türk Hukukunda Evliliğin Sona Ermesi Halinde ve Evlilik Dışı İlişki-de Velayet Hakkının Geldiği Son Nokta: Ortak Velayet”, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 1, Ocak 2018, s. 19; İnce, s. 205; B. Apaydın, İsviçre Medeni Kanunu, s. 635; Schwenzer/Keller, New Rules, s. 459. 6 Büchler/Clausen, Die elterliche Sorge, s. 2. 7 Schwenzer/Keller, New Rules, s. 460. 8 Botschaft zu einer Anderung des Schweizerischen Zivilgesetzbuches (Elterliche Sorge) (16. November 2011), s. 9078; Schwenzer/Keller, New Rules, s. 460; Büchler/Clausen, Die elterliche Sorge, s. 2. 9 Schwenzer/Keller, New Rules, s. 460; Delabays, s. 179.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1