323 7BB 'HUJLVL g]JH Bg/h.B$ù, Evli olmayan ebeveynler bakımından ise, kural olarak velayet anaya aittir. Ana ve babanın velayeti birlikte kullanabilmeleri, BGB § 1626a/1’de yer alan koşulların varlığına bağlıdır.17 Hükme göre ebeveynler, anlaşmaları, birbirleriyle evlenmeleri ya da aile mahkemesi tarafından birlikte velayete karar verilmesi hallerinde, velayeti birlikte kullanabilirler. Burada da aslolan çocuğun üstün yararıdır (BGB § 1626/2). 18 Almanya’da olduğu gibi; Fransa, Hollanda, İtalya, İngiltere, İspanya, İsveç, Norveç, Danimarka, Belçika ve Rusya’da da kural olarak birlikte velayet kendiliğinden devam etmektedir.19 Bu ülkelerde “ortak talep”, “ebeveynlerin anlaşması” gibi geçmişte zorunlu olarak düzenlenen koşullardan vazgeçilmiştir. Örneğin, Fransız hukukunda, söz konusu koşullar, “göz önüne alınması gereken esaslar” şeklinde yer almaktadır. Hollanda hukukunda ise koşulların yerini, yalnızca ebeveynlik planı yapılması gereği almıştır. İngiltere’de de “ebeveynlerin anlaşması” ya da “mahkemeye birlikte başvurma” gibi koşullar yalnızca evlilik dışı ilişkiler bakımından kabul edilmiştir.20 Karşılaştırmalı hukuk incelendiğinde, boşanmada birlikte velayeti kabul eden çoğu ülkenin, günümüzde birlikte velayeti kural olarak uyguladığı, geçmişte istisna olarak kabul ettiği düzenlemelerden vazgeçtiği ve ebeveynler bakımından zorunlu koşulları kaldırarak, yalnızca bazı hususların dikkate alınması gerektiğine ilişkin düzenlemelere yer verdiği görülmektedir. Birlikte velayetin istisna olarak uygulanması, başka bir deyişle, birlikte velayet kararı verilebilmesi için bazı zorunlu koşulların aranması ise, çoğunlukla evlilik dışı doğan çocuklar bakımından söz konusu olmaktadır. nall Survival Family Law (2014), s. 149. 17 J. Von Staudingers, “Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch mit Einfhrungsgesetz und Nebenge- setzen Eckpfeiler des Zivilrechts” (Dr. Reinhard Voppel Rechtsanwalt in Köln), Berlin 2008, s. 1116; Hanke, s. 356; Hauschild, s. 148. 18 Staudingers, s. 1116. 19 Erlüle, s. 180. 20 Common Law hukuk sisteminde yer alan bir diğer ülke, ABD’de ise bazı eyaletler hariç birlikte velayet için ortak talepte bulunma ya da anlaşma yapma gibi koşullar aranmamaktadır. Çocuğun geleceğini korumak ve iş birliğini sağlayabilmek için ebeveynleri plan yapmaya teşvik söz konusudur. Avustralya’da da anlaşma koşulu yer almazken, çocuğun yararı gözetilerek hakime birlikte velayet yerine alternatif olarak eşit zaman geçirilmesine karar verme yetkisi tanınmaktadır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1