Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

342 .aUşÕOaşWÕUPaOÕ +XkXka *|UH BLUOLkWH 9HOa\HW .aUaUOaUÕnda +akLPLn 'LkkaWH $OaELOHFH÷L değildir.115 Dolayısıyla böyle bir teklifin hakimi bağlaması söz konusu olamaz. Hatta hakim, çocuğun yararına uygun olacak şekilde anlaşmayı tamamen veya kısmen değiştirebilir ya da anlaşmayı uygun bulmayarak, hiçbir talebe gerek olmaksızın ana veya babadan birine de velayeti bırakabilir.116 Ülkemizde de Türk Medeni Kanunu’nda boşanmanın asli ve feri sonuçlarına ilişkin anlaşmaların hakim tarafından onaylanması gerektiği, aksi halde anlaşmaların geçerli olmadığı belirtilmektedir (TMK m 184/5).117 Boşanmanın feri sonuçlarından birisi de kuşkusuz velayetin tevdidir.118 Karşılaştırmalı hukukta yer alan birlikte velayet anlaşmaları, hukukumuzdaki velayet anlaşmalarına usulen benzetilebilir. Bu noktada hakim, velayete ilişkin anlaşmanın çocuğun yararına uygun olup olmadığını incelemekle yükümlüdür.119 Hakimin uygun bulma kararı olmaksızın anlaşmanın hüküm ve sonuçlarını doğurması beklenemez.120 Diğer taraftan, velayet anlaşmasının kesin hükümsüz olduğu hallerde hakimin sözleşmeyi onaylayıp onaylamadığı da önemli değildir. Böyle bir durumda ancak, hakim tarafından hükmün baştan itibaren kendiliğinden geçersiz olduğuna ilişkin bir tespit kararı verilmesi mümkündür. Örneğin, ana ve babanın anlaşma ile ileride taraflardan birinin velayetin yeniden düzenlenmesi için mahkemeye başvuru hakkını kaldıran ya da buna benzer bir düzenleme yapması halinde bu hüküm, kişilik haklarının ihlali bakımından kesin hükümsüzdür.121 Böylece hakim bu hükmün dışında kalan hükümler bakımında uygun bulma kararı verebilecektir. 115 Koçhisarlıoğlu, s. 77. 116 Schwenzer/Keller, New Rules, s. 461; Mehmet Erdem, Aile Hukuku, Ankara 2018, s. 176; Akkışla, s. 53. 117 Taraflar anlaşmalı boşanmada ya da çekişmeli boşanma davalarında boşanmanın feri sonuçlarına ilişkin anlaşma yapabilirler. Böylece tazminat, nafaka gibi mali sonuçlara ilişkin olabileceği gibi, velayet gibi çocuklara ilişkin sonuçlar hakkında anlaşma yapabilirler. Hiç şüphesiz bu anlaşmanın geçerliliği hakimin anlaşmayı onamasına bağlıdır. Ayrıntılı bilgi için bkz. Karaca, s. 71; Koçhisarlıoğlu, s. 86; Gençcan, Velayet Hukuku, s. 116. 118 K. Güven, Son Nokta: Ortak Velayet, s. 45; Taşkın, s. 110; Karaca, s. 71; Hande Atmaca Ülkü, Türk Hukukunda Anlaşmalı Boşanma Protokolü, (Danışmanı: Doç. Dr. Melek Bilgin Yüce), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul 2017, s. 62. 119 K. Güven, Son Nokta:Ortak Velayet s. 45; Şimşek, s. 83; Schwenzer/Keller, New Rules, s. 461 120 Seçer, 276. 121 Seçer, s. 271, 272.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1