349 7BB 'HUJLVL g]JH Bg/h.B$ù, reye uyumu ve ebeveynlerin çocuğu yetiştirme yetenekleri gibi kriterleri göz önünde bulundurmalıdır.158 Ayrıca hakim çocuğu dinlemeli ve onun görüşünü dikkate almalıdır.159 Nitekim çocuğun isteklerine ve daha iyi anlaşabildiğini düşündüğü ana ya da babasından birinin yanında kalma arzusuna uygun bir karar verilmesi, çocuğun üstün yararına da hizmet edecektir. İsviçre hukukuna göre, birlikte velayette yerleşim yeri belirlenirken, ana ve babanın farklı illerde ya da ülkelerde yaşaması ihtimali de değerlendirilmelidir. Zira bu durumda velayetin birlikte kullanılması zorlaşabilir. Ebeveynlerin farklı yerlerde yaşamaları, velayetin birlikte kullanımını zorlaştıracak ya da çocuğun yararına aykırı olacaksa hakimin bu durumu göz önüne alarak bir karara varması gerekir.160 Ana ve babadan birinin, sonradan yerleşim yerini değiştirmesi halinde ise, ebeveynlerden biri velayet davası açarak, velayetin yeniden düzenlenmesini talep edebilir. Ancak bu durum, tek başına velayete hükmedebilmek için yeterli bir neden değildir.161 Başka bir deyişle, ana veya babanın farklı bir şehre taşınmasının kendisi için atama, tedavi vb. gibi haklı bir nedene dayanması ya da o yerde geçici bir şekilde bulunması gibi ihtimallerde, velayetin kaldırılması için gereken koşulların varlı158 Büchler/Clausen, Die elterliche Sorge, s. 4; Akıntürk/Ateş, s. 311; İnce, s. 218; Delabays, s. 182; Usta, s. 112; Ruhi/Ruhi, Velayet Hukuku, s. 37; Kurt, s. 177; Yücel, s. 88. İsviçre Federal Mahkemesi bir kararında, hakimin yerleşim yeri hakkında karar verirken kardeşlerin ayrılmamasına özellikle dikkat etmesi gerektiğine ve ancak aralarında yaklaşık en az beş yaş olduğu takdirde kardeşlerin ayrılmasına karar verilebileceğine hükmetmiştir (BGer 5A-858/2008, T. 15.04.2009, https:// www.bger.ch, E.T. 11.12.2018 ). Taşkın, s. 110, 111; Erdem, s. 176. Ayrıca Yarg. 2. HD, E. 2003/5117, K. 2003/7292, 15.05.2003 tarihli bir kararı “kardeşlerin birbirinden ayrılması da onların bedeni ve fikri gelişimlerine olumsuz etki yapacağından 1991 doğumlu Z. ile 1992 doğumlu N. ‘inde velayetinin de anneye verilmesi gerekir” şeklindedir (İcan, s. 114’ten naklen). Özdamar ise, hâkimin gerek görürse kardeşleri ana ile baba arasında paylaştırabileceğini savunmaktadır (Demet Özdamar, CEDAW Sözleşmesi, Ankara 2009s. 431). 159 Akıntürk/Ateş, s. 311; Öztan, Aile Hukuku, s. 778 ve786, Mustafa Dural/Tufan Öğüz/Mustafa Alper Gümüş, Türk Özel Hukuku (Cilt III) Aile Hukuku, B. 13, İstanbul 2018, s. 142; S. Çelikel, Boşanma, s. 83. 160 K. Güven, Son Nokta: Ortak Velayet, s. 50. 161 K. Güven, Son Nokta: Ortak Velayet, s. 50. Bu noktada hakimin tutumu yer değişimini yasaklama değil, yeni koşullara velayeti uyarlamaya yöneliktir. Bununla beraber, çocuğun ağır hastalığı neticesinde uygulanması gereken tedavi yöntemlerinin yeni ikametinde uygulanamama riski gündemdeyse, ikamet değişikliğinin yasaklanması yerindedir (Cantieni/Biderbost, s.793). Ayrıca bkz. Delabays, s. 182.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1